Wytyczne

Infekcja rany chirurgicznej – co nowego?

dr hab. n. med. Renata Taboła, prof. UM1

dr n. med. Michał Geneja2

1Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
2Katedra i Zakład Dydaktyki Chirurgicznej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Renata Taboła, prof. UM

Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

ul. Grabiszyńska 105, 53-439 Wrocław

e-mail: tabrena@op.pl

  • Przegląd metod zapobiegania zakażeniu rany chirurgicznej i ich skuteczność na podstawie piśmiennictwa
  • Omówienie obowiązujących zaleceń World Society of Emergency Surgery/Surgical Infection Society Europe dotyczących sposobów zapobiegania zakażeniu miejsca operowanego, zwłaszcza w chirurgii jamy brzusznej

Infekcja rany chirurgicznej (SSI – surgical site infection) jest częstym problemem chirurgicznym – wydłuża czas hospitalizacji, zwiększa częstość ponownych hospitalizacji, jak również przyjęcia na oddział intensywnej terapii czy opóźnia rozpoczęcie terapii adiuwantowej po leczeniu chirurgicznym1. Jest też niezależnym czynnikiem ryzyka wystąpienia przepukliny w bliźnie1.

Infekcje rany chirurgicznej należy zaliczyć do grupy zakażeń skóry i tkanek miękkich. W ramach SSI z kolei można wyróżnić dwie podgrupy: infekcje w linii cięcia i narządu/okolicy narządu. Infekcje w linii cięcia można dalej podzielić na powierzchowne (skóry i tkanki podskórnej) oraz głębokie (głęboka tkanka podskórna, mięśnie i powięź)1,2.

W ostatnich dekadach zaproponowano i wdrożono wiele rekomendacji w celu zapobiegania zakażeniom miejsca operowanego. Do takich zaleceń należy zaliczyć: protokoły oczyszczania skóry przed operacją, usuwanie włosów, utrzymanie normotermii pacjenta podczas zabiegu, przedoperacyjną profilaktykę antybakteryjną, używanie plastikowych adhezyjnych barier na skórę, sterylność narzędzi, przygotowanie jelita grubego w chirurgii kolorektalnej, odroczone zamknięcie rany, długość rany3,4.

Na rozwój infekcji rany operacyjnej ma wpływ wiele czynników. Należą do nich również te ze strony pacjenta: wiek, chorobowość, palenie tytoniu, otyłość, niedożywienie, immunosupresja, nowotwory i klasa zanieczyszczenia rany5,6.

Zabieg ze wskazań nagłych jest istotnym czynnikiem ryzyka zakażenia miejsca operowanego z powodu kontaminacji, przedłużającego się czasu operacji oraz najczęściej wysokiej punktacji w skali American Society of Anesthesiologists (ASA)1.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Jak zamknąć ranę chirurgiczną?

Uważa się, że nie ma różnic statystycznych w długości pobytu w szpitalu i częstości występowania SSI w zależności od sposobu zamknięcia rany szwem ciągłym czy [...]

Co z płukaniem jamy otrzewnej i rany podskórnej?

Nadal nie ma wystarczającego potwierdzenia w piśmiennictwie skuteczności śródoperacyjnego powierzchownego płukania rany operacyjnej i głębokiego płukania jamy otrzewnej roztworem antybiotyku w celu zapobiegania infekcji [...]

Jak zabezpieczyć ranę w operacjach zakażonych i brudnych?

Coraz częściej używane są tzw. urządzenia ochraniające ranę (nazywane również strażnikami rany lub retraktorami rany). Dane z piśmiennictwa potwierdzają ich protekcyjny wpływ [...]

Jak leczyć ranę potencjalnie zakażoną?

Nadal w piśmiennictwie brakuje wystarczających danych potwierdzających, czy podskórny drenaż ssący rany zapobiega zakażeniu miejsca operowanego, szczególnie u pacjentów z grupy dużego ryzyka. Niektórzy [...]

Wnioski

Wybór nici pokrywanych triklosanem znacząco statystycznie zmniejsza ryzyko SSI w porównaniu z użyciem standardowych nici. Stosowanie urządzeń chroniących ranę, szczególnie podwójnego pierścienia, ma [...]

Do góry