Temat numeru

Rak jelita grubego – najnowsze rekomendacje NICE

lek. Kamil Wdowiński

dr hab. n. med. Renata Taboła, prof. UM

Oddział Torakochirurgii, Centrum Nowotworów Płuc, Dolnośląskie Centrum Torakochirurgii, Dolnośląskie Centrum Onkologii, Hematologii i Pulmonologii we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Renata Taboła, prof. UM

Oddział Torakochirurgii, Centrum Nowotworów Płuc, Dolnośląskie Centrum Torakochirurgii,

Dolnośląskie Centrum Onkologii, Hematologii i Pulmonologii

pl. Ludwika Hirszfelda 12, 53-413 Wrocław

e-mail: tabrena@op.pl

  • Omówienie obowiązujących wytycznych National Institute for Health and Care Excellence (NICE) dotyczących leczenia raka jelita grubego w stadium zaawansowania miejscowego, jak również jego przerzutów odległych do wątroby, płuca i otrzewnej
  • Ocena stopnia zaawansowania raka jelita grubego – klasyfikacja TNM
  • Przegląd metod leczenia nowotworu: chemioterapia, leczenie chirurgiczne i leki ukierunkowane molekularnie

Brytyjskie wytyczne National Institute for Health and Care Excellence (NICE) na temat leczenia raka jelita grubego dotyczą pacjentów od 18 roku życia. Rekomendacje mają na celu polepszenie jakości życia i wydłużenie czasu przeżycia chorych poprzez określenie aktualnych wytycznych leczenia nowotworu w stadium zaawansowania miejscowego, jak również jego przerzutów odległych. Należy podkreślić sugestie komitetu NICE, że rekomendacje są przeznaczone nie tylko dla lekarzy biorących udział w leczeniu raka jelita grubego i okrężnicy, lecz także dla pacjentów i ich rodzin.

Nie można nie zgodzić się z komitetem NICE, że powodzenie leczenia zależy w dużej mierze od świadomych decyzji pacjentów i ich przemyślanych wyborów, nie tylko od techniki operacyjnej, lecz także od dalszego leczenia neo- i adiuwantowego. Niezbędna jest również wiedza pacjentów, że metody leczenia wybrane na początku terapii mogą ulec zmianie w trakcie jej trwania.

Rak jelita grubego był w Polsce w 2018 roku trzecim co do częstości występowania nowotworem złośliwym, na który zapadają mężczyźni, i drugim najczęściej diagnozowanym u kobiet, a także najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych. Pod względem wskaźników 5-letnich przeżyć pacjentów z rakiem jelita grubego Polska wciąż zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie.

Rekomendacje NICE w sprawie profilaktyki kwasem acetylosalicylowym w zespole Lyncha

Zespół Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością; HNPCC – hereditary non-polyposis colorectal cancer) jest najczęstszą przyczyną uwarunkowanego genetycznie raka jelita grubego. Jest dziedziczony autosomalnie dominująco, jego podłoże stanowią mutacje jednego z genów MMR (mismatch repair), co powoduje niestabilność mikrosatelitarną, lub genu EpCAM (epithelial cell adhesion molecule). Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i okrężnicy u pacjentów z zespołem Lyncha wynosi 50-80% w ciągu życia.

W porównaniu z wcześniejszymi zaleceniami NICE w najnowszym dokumencie pojawiło się wskazanie do prewencyjnego stosowania kwasu acetylosalicylowego przez minimum 2 lata w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju raka jelita grubego u osób z zespołem Lynch...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rekomendacje NICE w sprawie profilaktyki kwasem acetylosalicylowym w zespole Lyncha

Zespół Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością; HNPCC – hereditary non-polyposis colorectal cancer) jest najczęstszą przyczyną uwarunkowanego genetycznie raka jelita [...]

Ocena stopnia zaawansowania raka jelita grubego i odbytnicy

Do oceny stopnia zaawansowania procesu nowotworowego jelita grubego (w tym raka: kątnicy, okrężnicy, esicy, zgięcia esiczo-odbytniczego, odbytnicy) stosuje się klasyfikację TNM opracowaną [...]

Czym jest klasyfikacja TNM i dlaczego jest tak istotna?

Klasyfikacja TNM wyjaśnia definicję depozytów guza. Depozyty guza (satelity) to dyskretne mikro- lub makroskopowe guzki raka w tkance tłuszczowej okołokolorektalnej. To obszar [...]

Leczenie wczesnego raka odbytnicy

W przypadku nisko zaawansowanych miejscowo zmian (cT1-T2, cN0, M0) należy zaproponować chirurgiczne leczenie małoinwazyjne. Dzięki szybkiemu rozwojowi endoskopii możliwe jest usunięcie zmian [...]

Guz odbytnicy w stadium zaawansowania cT1-T2, cN1-N2, M0 lub cT3-T4, dowolne cN, M0

Pacjentom z zaawansowanymi guzami odbytnicy bez przerzutów odległych w pierwszej kolejności należy proponować przedoperacyjną radioterapię lub chemioradioterapię. Postępowanie takie ma na celu zmniejszenie [...]

Przygotowanie pacjenta do zabiegu (TME, TATME)

W ramach przygotowania pacjenta do zabiegów TME i TATME obowiązkowe są antybiotykoterapia profilaktyczna i oczyszczenie jelita. Operację przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym i w pozycji jak do [...]

Czas trwania adiuwantowej chemioterapii u chorych na raka jelita grubego

U pacjentów z nowotworem jelita grubego w III stadium (pT1-T4, pN1-2, M0) bądź z rakiem odbytnicy w III stadium (pT1-T4, pN1-N2, M0) leczonych krótkim kursem radioterapii [...]

Leczenie neoadiuwantowe pacjentów z rakiem okrężnicy

Przedoperacyjną chemioterapię rozpatruje się u pacjentów z guzem T4 przed laparoskopową resekcją jelita grubego. Częstość występowania obwodowych neuropatii jako skutków ubocznych leczenia oksaliplatyną [...]

Biomarkery molekularne u pacjentów z rakiem jelita grubego

Testy w kierunku mutacji genów RAS i BRAF V600E zalecane są u wszystkich pacjentów z przerzutami z powodu raka jelita grubego i odbytnicy, u których możliwe jest systemowe [...]

Leki ukierunkowane molekularnie

W przypadku przerzutowego raka jelita grubego (stadium IV), gdy postępowanie resekcyjne nie jest możliwe, pozostaje przewlekłe leczenie przeciwnowotworowe (chemioterapia paliatywna). Jednak oprócz [...]

Rak jelita grubego w stadium rozsiewu

Nowotwór jelita grubego rozprzestrzenia się drogą krwionośną lub limfatyczną, a także przez ciągłość w obrębie jamy otrzewnej, zajmując sąsiednie narządy. Najczęstsze przerzuty raka [...]

Techniki stentowania u chorych na raka jelita grubego

Stentowanie jest powszechnie uznaną praktyką u pacjentów z ostrymi objawami niedrożności lewej połowy okrężnicy leczonych z intencją paliatywną, ale nie u osób, u których postępowanie prowadzone [...]
Do góry