W 2020 roku International Agency for Research on Cancer (IARC) oszacowała na podstawie danych ze 185 krajów (baza GLOBOCAN), że przy obecnych trendach epidemiologicznych na nowotwór złośliwy zachoruje 1 na 5 osób na świecie, a co 8 mężczyzna i co 11 kobieta umrze z powodu niepowodzenia w leczeniu tej śmiertelnej choroby¹. Taka sytuacja sprawia, że prawdopodobieństwo natrafienia na objawy procesu nowotworowego u przypadkowego pacjenta jest relatywnie bardzo wysokie. Jest ono także realne z powodu niedoskonałości metod rutynowo i na co dzień stosowanych w diagnostyce dolegliwości brzusznych, które mogłyby wykryć proces neoplastyczny w jego wczesnej fazie. Pomijając populację chorych z ewidentnymi objawami nowotworu bądź z nowotworem już zdiagnozowanym, odsetek osób z niejawną chorobą onkologiczną staje się więc istotnym klinicznie problemem, który może pojawić się przypadkowo w momencie objęcia opieką pacjenta przez specjalistów różnych dziedzin medycyny. Relatywnie często na takie niespodziewane sytuacje narażeni są chirurdzy wykonujący z różnych powodów zabiegi w obrębie jamy brzusznej, i to pomimo przeprowadzonej wcześniej diagnostyki obrazowej. Dotyczy to szczególnie niewielkich zmian ogniskowych zlokalizowanych na otrzewnej. Uważa się bowiem, że choć czułość detekcyjna tomografii komputerowej w stosunku do zmian guzowatych otrzewnej może sięgać 60-90%, to przy ogniskach wielkości <5 mm potencjał diagnostyczny tego badania potrafi spaść nawet poniżej 10%^2,3. Dlatego sytuacja, kiedy chirurg w trakcie operacyjnej eksploracji jamy otrzewnej znajduje nierozpoznany wcześniej, niezidentyfikowany proces nowotworowy w obrębie błony otrzewnowej, stawia go przed koniecznością podjęcia z jednej strony szybkiej i zdecydowanej, a z drugiej strony optymalnej dla pacjenta decyzji co do dalszego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, które ma zwykle kluczowe znaczenie dla rokowania w takich przypadkach.

Definicja i epidemiologia

Inwazja otrzewnej, czyli błony surowiczej wyściełającej jamę brzuszną lub jej narządy, a w okresie zarodkowym jamę owodniową, przez komórki nowotworowe nazywana jest złośliwym nowotworem otrzewnej. Przyczyna tego zjawiska może mieć charakter pierw...