Aktualne poglądy
Łuszczyca u dzieci – jak nie popełnić błędu
Dr hab. med. Hanna Wolska
Łuszczyca u dzieci należy do tzw. I typu choroby. Termin ten obejmuje łuszczycę rozpoczynającą się przed 40. r.ż., znacząco częściej niż łuszczyca typu II obciążoną dodatnim wywiadem rodzinnym, charakteryzującą się częściej ciężkim przebiegiem. Pod względem klinicznym u dzieci można obserwować wszystkie postaci łuszczycy, aczkolwiek niewątpliwie cechują się one pewnymi odrębnościami. Różnice w obrazie klinicznym i przebiegu choroby stwierdza się głównie u dzieci najmłodszych. Należy zaznaczyć, że mimo iż łuszczyca u dzieci najczęściej rozwija się w okresie okołopokwitaniowym, może wystąpić w każdym okresie życia, nawet w niemowlęctwie, jak również, co jest kazuistyką, już przy urodzeniu.
Obraz kliniczny
W okresie niemowlęcym najbardziej charakterystyczne są zmiany pod postacią łuszczycowego, pieluszkowego zapalenia skóry (napkin psoriasis). Żywo zapalne zmiany w miejscu przylegania pieluszki stanowią rozpoznawczo duże wyzwanie. Sugerujący rozpoznanie łuszczycy może być dodatni wywiad u rodziców. Badanie histopatologiczne w tym okresie życia może nie być rozstrzygające. Potwierdzenie łuszczycy często jest możliwe dopiero w momencie wystąpienia typowych wykwitów łuszczycowych w wieku późniejszym. Niesłychanie rzadko w wieku niemowlęcym może wystąpić erytrodermia, a nawet uogólniona łuszczyca krostkowa. U starszych dzieci wystąpienie erytrodermii, aczkolwiek zdarza się, jest o wiele rzadsze niż u dorosłych. Specyfiką łuszczycy u dzieci jest też występowanie drobnogrudkowej łuszczycy wysiewnej, tzw. kropelkowej. Jest to często (w blisko 50 proc. przypadków) pierwsza manifestacja łuszczycy u dziecka. Postać ta rozwija się po kilkunastu dniach od ostrej infekcji paciorkowcowej, najczęściej gardła, ale może być poprzedzona również inną infekcją bakteryjną lub wirusową, np. ospą wietrzną. Wysiew bardzo licznych, drobniutkich grudek, często z towarzyszącym świądem, wymaga innego podejścia terapeutycznego niż pozostałe postaci łuszczycy. W wysiewnej łuszczycy drobnogrudkowej często stwierdza się podwyższone miano antystreptolizyn, potwierdzające związek z zakażeniem paciorkowcowym. Charakterystyczne dla dzieci jest też częstsze niż u dorosłych zajęcie skóry twarzy, z typową lokalizacją w obrębie oczodołów. Łuszczyca w obrębie twarzy może być jedyną lokalizacją u dziecka, ale może również towarzyszyć typowym zmianom w innej lokalizacji. Kolejnym charakterystycznym umiejscowieniem łuszczycy u dzieci jest okolica anogenitalna. Jeśli łuszczyca występuje tylko w tej lokalizacji, może również stanowić problem diagnostyczny. Podkreślenia wymaga jeszcze jedna postać łuszczycy u dzieci. Jest to bardzo rzadka jej odmiana, tzw. łuszczyca linijna. Zmiany umiejscawiają się linijnie, najczęściej na kończynach, wzdłuż linii Blaschko, i są bardzo oporne na terapie. Prawdopodobnie w większości przypadków jest to ILVEN (inflammatory linear verrucous epidermal nevus) (ryc. 1), gdyż podobieństwo kliniczne i częściowo histopatologiczne jest ogromne.
