Okiem praktyka

Powikłania po najczęściej stosowanych wypełniaczach

Lek. med. Marlena Jamiołkowska-Stawowska1

Lek. med. Michał Kaniowski2

Dr n. med. Ewa Kaniowska2

Mgr farm. Mateusz Maciejczyk3

Mgr Marta Żebrowska4

Prof. dr hab. med. Iwona Flisiak1

Prof. dr hab. med. Halina Car3



1Klinika Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

2Derma Puls, Centrum Dermatologii Estetycznej we Wrocławiu

3Zakład Farmakologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

4Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, Instytut Medyczny

Adres do korespondencji: Prof. dr hab. med. Halina Car, Zakład Farmakologii Doświadczalnej UMB, ul. Szpitalna 37, 15-295 Białystok, tel. 85 748 55 54, e-mail: hcar@umb.edu.pl

W ciągu ostatnich lat zauważa się znaczący wzrost wykonywanych zabiegów z zakresu medycyny estetycznej, w tym zabiegów z użyciem wypełniaczy. Stały się one popularne ze względu na swoją skuteczność, przewidywalne efekty i wysoki profil bezpieczeństwa. Jednak wraz z większą liczbą zabiegów odnotowuje się wzrost występowania działań niepożądanych. Liczna gama produktów wypełniających, chociaż różni się składem i okresem utrzymywania się efektów pozabiegowych, może powodować następstwa, których przyczyny wynikają nie tylko z jakości zastosowanych preparatów, ale też z techniki aplikacji i stanu zdrowia pacjenta. Właściwe postępowanie lekarskie ogranicza następstwa zdarzeń niepożądanych i niweluje ich skutki.

Obserwowane działania niepożądane po stosowaniu wypełniaczy są pochodną wielu czynników. Zasadniczo zależą od trzech zmiennych:

  • użytego preparatu (ilości i jakości),
  • stanu zdrowia pacjenta (współistniejące choroby lub alergie),
  • doświadczenia i wiedzy lekarza (w tym zdolności wyobrażenia efektu końcowego) (ryc. 1).


Aplikowana ilość wynika w głównej mierze z doświadczenia lekarza, ale też zależy od możliwości degradowalności preparatu. Działania niepożądane pojawiają się w przypadku nadmiaru wstrzykniętego preparatu – nadkorekcji lub niewłaściwego miejsca podania, a z punktu widzenia pacjenta w przypadku braku spełnienia zakładanych wymogów estetycznych. Jakość zastosowanego wypełniacza powinna być dobrze opisana i dostępna w charakterystyce produktu. Tradycyjnie wypełniacze możemy podzielić na nieulegające biodegradacji, ulegające wolnej biodegradacji oraz ulegające biodegradacji.

Do preparatów nieulegających biodegradacji należą:

  • silikon,
  • polimetylometakrylan z kolagenem bydlęcym,
  • polimetylometakrylan w kwasie hialuronowym,
  • poliakrylamid.

Obecnie odstępuje się od ich stosowania, ponieważ obarczone są stosunkowo częstym ryzykiem powikłań. Obserwuje się m.in. zaburzenia czucia w okolicy umieszczenia preparatu, może rozwinąć się odczyn zapalny czy też opóźniona reakcja alergiczna. Pon...

Kwas L-polimlekowy (PLLA) – syntetyczny polimer z rodziny α-hydroksykwasów – jest biokompatybilny i biodegradowalny. Nie powinien być stosowany w obrębie obszarów i poprzez obszary, które cechują się hiperdynamiczną pracą mięśni, ponieważ może to ...

Do preparatów ulegających biodegradacji można zaliczyć:

  • kwas hialuronowy (HA),
  • tłuszcz autologiczny.[1]

Zdecydowana większość wypełniaczy znajdujących się na rynku medycyny estetycznej to preparaty zawierające kwas hialuronowy (hialany), które są syntetycznymi odpowiednikami kwasu hialuronowego naturalnie występującego w organizmie w postaci hialuro...

Do góry