prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska

Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Z ogromną przyjemnością polecam Państwu kolejne wydanie „Dermatologii po Dyplomie”, którego tematem przewodnim są zagadnienia dotyczące immunosupresji i nowotworów skóry. Artykuł poświęcony tej problematyce został opracowany przez lek. Ewę Pasierbską i dr hab. n. med. Beatę Imko-Walczuk. Jest to niezwykle ważny tekst w kontekście szerokiego stosowania leczenia immunosupresyjnego – nie tylko po transplantacji narządów, lecz także we wszystkich chorobach autoimmunologicznych, których częstość występowania w ostatnim okresie istotnie się zwiększyła. U chorych po przeszczepieniu narządów leczenie immunosupresyjne znacząco zredukowało ryzyko odrzucenia przeszczepu, niemniej odnotowano, że wraz z czasem jego stosowania wzrosło ryzyko rozwoju nowotworów, w tym nowotworów skóry. Częstość występowania nowotworów u biorców narządu jest 2-5 razy większa niż w dobranej wiekowo populacji ogólnej zamieszkującej ten sam obszar geograficzny. U chorych po przeszczepieniu nerki obserwowano 3-5-krotnie większe ryzyko wystąpienia nowotworu w porównaniu z populacją ogólną. Dodatkowo ryzyko to wzrastało proporcjonalnie do czasu stosowania immunosupresji i wynosiło odpowiednio: po roku – 1%, po 5 latach – 10%, a po 10 latach leczenia – 20%. U osób leczonych immunosupresyjnie nowotwory pojawiają się w młodszym wieku, mogą wykazywać bardziej agresywny przebieg i występować mnogo.

Warto pamiętać, że w nowotworzeniu znaczenie ma nie tylko czas stosowanego leczenia immunosupresyjnego, lecz także rodzaj i dawki podawanych leków. Należy również wziąć pod uwagę uwarunkowania genetyczne, czynniki środowiskowe, w tym promieniowanie UV, korzystanie z używek oraz narażenie na wirusy onkogenne. W chorobach autoimmunologicznych zastosowanie klasycznego leczenia immunosupresyjnego i nowoczesnego leczenia biologicznego pozwala na uzyskanie remisji choroby oraz znaczącą poprawę jakości życia chorych. Pacjenci wracają do aktywności w różnych obszarach życia społecznego, zawodowego i osobistego, co przekłada się także na zmniejszenie obciążenia finansowego ochrony zdrowia (hospitalizacje, absencje chorobowe). Prowadząc takich pacjentów, warto zatem stosować odpowiednią profilaktykę i okresową kontrolę pod kątem rozwoju procesów nowotworowych dotyczących narządów wewnętrznych oraz skóry.

W dalszej części numeru znajdą Państwo prace, które również zasługują na zainteresowanie. Zachęcam do lektury artykułu na temat możliwości wykorzystania badań obrazowych – dermoskopii i wideodermoskopii – we wstępnym rozpoznawaniu angiosarcoma. Warto także pogłębić wiedzę dotyczącą diagnostyki zmian skórnych w wieloukładowym zespole zapalnym związanym z zakażeniem SARS-CoV-2 (PIMS/MIS-C – pediatric inflammatory multisystem syndrome/multisystem inflammatory syndrome in children). Cenne wskazówki znajdą Państwo w artykule poświęconym rozpoznawaniu i leczeniu mięczaka zakaźnego u dzieci. W nawiązaniu do tematu przewodniego numeru warto ponadto zwrócić uwagę na publikację dotyczącą pielęgnacji jamy ustnej u chorych w trakcie immunosupresji. Niewątpliwym wsparciem dla praktykujących lekarzy będzie artykuł ukazujący aspekty prawne udostępniania dokumentacji medycznej – oparty na studium przypadków. W ramach programu edukacyjnego Czytelnicy mogą również sprawdzić swoją wiedzę – po zapoznaniu się z artykułami zawartymi w bieżącym wydaniu.

Życzę Państwu miłej lektury.