Zaburzenia cyklu miesiączkowego to częsty problem diagnostyczny, z którym spotykają się ginekolodzy w swojej codziennej praktyce lekarskiej. Wtórny brak miesiączki definiowany jest najczęściej jako brak krwawień trwający dłużej niż 6 miesięcy u kobiety niebędącej w ciąży. Można się również spotkać z definicją 3-miesięcznego braku miesiączki u kobiety uprzednio miesiączkującej regularnie lub 6-9-miesięcznego braku krwawień, jeśli wcześniej były one nieregularne^1-3. Zgodnie z danymi epidemiologicznymi najczęstszą przyczyną wtórnego braku miesiączki jest niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa i następujący brak owulacji klasyfikowane jako II grupa zaburzeń miesiączkowania według podziału World Health Organization (WHO; najczęściej w tej grupie występuje zespół policystycznych jajników). Znacznie rzadziej wśród przyczyn wtórnego braku miesiączki stwierdza się niewydolność przysadkowo-podwzgórzową, która zaliczana jest do I grupy zaburzeń miesiączkowania, oraz pierwotną niewydolność jajników, zaliczaną przez WHO do III grupy¹.

Wśród przyczyn wtórnego braku miesiączki w I grupie wyróżnia się między innymi jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa), natomiast wśród zaburzeń jajnikowych – przedwczesną niewydolność jajników (POI – premature ovarian insufficiency)^2,3. Występowanie jednej patologii nie wyklucza współistnienia lub pojawienia się kolejnej u tej samej osoby. Znajomość zachowania się stężeń hormonów ułatwia diagnostykę i pozwala na ustalenie prawidłowego rozpoznania.

W niniejszym artykule przedstawiono przypadek pacjentki, u której w krótkim czasie pojawiły się dwie różne przyczyny prowadzące do braku krwawień miesiączkowych.

Opis przypadku

Kobieta, lat 19, zgłosiła się do przychodni z powodu braku krwawień miesiączkowych trwającego od 7 miesięcy. Pierwsza miesiączka pojawiła się w wieku 12 lat. W pierwszym roku po rozpoczęciu miesiączkowania wystąpiły 4 krwawienia. Od 13 roku życia pacjentka miesiączkowała regularnie co 32-33 dni. Krwawienia trwały 4-5 dni, były miernie obfite poza 1 dniem, kiedy były – jak określiła pacjentka – obfite i bolesne. Z tego powodu musiała przyjmować leki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz leki rozkurczające zawierające drotawerynę (160 mg/24 h). Kobieta nie była operowana, nie miała przewlekłych chorób. Nie współżyła. W wywiadzie rodzinnym u matki pacjentki stwierdzono chorobę Hashimoto.