Nazwa „progesteron” nawiązuje do charakterystyki głównej progestagennej aktywności i roli tego hormonu steroidowego w utrzymaniu ciąży. Rozwój ciąży jest niemożliwy bez progesteronu. Progesteron wydzielany w fazie lutealnej promuje rozwój endometrium sekrecyjnego, wywiera działanie immunomodulujące, co przygotowuje endometrium do zagnieżdżenia zarodka¹. We wczesnym okresie ciąży progesteron wydzielany przez ciałko żółte odgrywa krytyczną rolę w utrzymaniu ciąży. Usunięcie ciałka żółtego we wczesnym okresie ciąży powoduje obniżenie stężenia progesteronu i dochodzi do poronienia², chyba że progesteron zostanie uzupełniony ze źródła egzogennego. Między 7 a 9 tygodniem ciąży produkcję progesteronu przejmuje rozwijające się łożysko, następuje zmiana z lutealnej na łożyskową (luteal placental shift), i głównym narządem wytwarzającym progesteron staje się łożysko. Usunięcie ciałka żółtego po upływie 9 tygodni ciąży nie prowadzi do poronienia³. W drugim i trzecim trymestrze progesteron utrzymuje mięsień macicy w stanie nieaktywnej czynności skurczowej, działa jak immunomodulator, zmniejszając odpowiedź układu immunologicznego, która mogłyby wywołać przedwczesny poród¹.

Rola suplementacji progesteronu w celu zmniejszenia częstości występowania poronień pozostaje jednak niejasna.

Celem niniejszego przeglądu jest podsumowanie dowodów dotyczących egzogennego podawania progesteronu w zapobieganiu wczesnej utracie ciąży.

Wczesna utrata ciąży dotyczy 10-15% klinicznych ciąż i nawet 31% wszystkich ciąż⁴. Przebycie poronienia może zwiększać zachorowalność, prowadzić do powikłań po zabiegach łyżeczkowania, a także powodować następstwa psychologiczne, zespół stresu pourazowego, depresję i lęk^5,6. Zwiększonym ryzykiem poronienia są obarczone kobiety z wywiadem przebytej wczesnej utraty ciąży, a także kobiety z występującym krwawieniem we wczesnym okresie ciąży⁷. Dlatego też badania dotyczące roli progesteronu w zapobieganiu poronieniom dotyczą głównie tych dwóch grup pacjentek.

Poronienie zagrażające

Mianem poronienia zagrażającego określa się sytuację, kiedy we wczesnej ciąży pojawia się krwawienie z pochwy przy zamkniętej szyjce macicy i żywej wewnątrzmacicznej ciąży. Niskie stężenia progesteronu korelują z większą częstością występowania po...