Rola progesteronu w zapobieganiu poronieniom
Ido Feferkorn, MD1
Togas Tulandi, MD, MHCM2,3
- Skuteczność stosowania progesteronu w leczeniu poronienia zagrażającego oraz poronień nawracających
- Ekspozycja matki na działanie progestagenów w czasie ciąży a ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u płodu
- Rola progesteronu w zapobieganiu wczesnej utracie ciąży w świetle dotychczasowych wyników badań i aktualnych wytycznych
Nazwa „progesteron” nawiązuje do charakterystyki głównej progestagennej aktywności i roli tego hormonu steroidowego w utrzymaniu ciąży. Rozwój ciąży jest niemożliwy bez progesteronu. Progesteron wydzielany w fazie lutealnej promuje rozwój endometrium sekrecyjnego, wywiera działanie immunomodulujące, co przygotowuje endometrium do zagnieżdżenia zarodka1. We wczesnym okresie ciąży progesteron wydzielany przez ciałko żółte odgrywa krytyczną rolę w utrzymaniu ciąży. Usunięcie ciałka żółtego we wczesnym okresie ciąży powoduje obniżenie stężenia progesteronu i dochodzi do poronienia2, chyba że progesteron zostanie uzupełniony ze źródła egzogennego. Między 7 a 9 tygodniem ciąży produkcję progesteronu przejmuje rozwijające się łożysko, następuje zmiana z lutealnej na łożyskową (luteal placental shift), i głównym narządem wytwarzającym progesteron staje się łożysko. Usunięcie ciałka żółtego po upływie 9 tygodni ciąży nie prowadzi do poronienia3. W drugim i trzecim trymestrze progesteron utrzymuje mięsień macicy w stanie nieaktywnej czynności skurczowej, działa jak immunomodulator, zmniejszając odpowiedź układu immunologicznego, która mogłyby wywołać przedwczesny poród1.
Rola suplementacji progesteronu w celu zmniejszenia częstości występowania poronień pozostaje jednak niejasna.
Celem niniejszego przeglądu jest podsumowanie dowodów dotyczących egzogennego podawania progesteronu w zapobieganiu wczesnej utracie ciąży.
Wczesna utrata ciąży dotyczy 10-15% klinicznych ciąż i nawet 31% wszystkich ciąż4. Przebycie poronienia może zwiększać zachorowalność, prowadzić do powikłań po zabiegach łyżeczkowania, a także powodować następstwa psychologiczne, zespół stresu pourazowego, depresję i lęk5,6. Zwiększonym ryzykiem poronienia są obarczone kobiety z wywiadem przebytej wczesnej utraty ciąży, a także kobiety z występującym krwawieniem we wczesnym okresie ciąży7. Dlatego też badania dotyczące roli progesteronu w zapobieganiu poronieniom dotyczą głównie tych dwóch grup pacjentek.
Poronienie zagrażające
Mianem poronienia zagrażającego określa się sytuację, kiedy we wczesnej ciąży pojawia się krwawienie z pochwy przy zamkniętej szyjce macicy i żywej wewnątrzmacicznej ciąży. Niskie stężenia progesteronu korelują z większą częstością występowania po...
