Operacje wewnątrzmaciczne – stan w Polsce w 2022 roku

dr hab. n. med. Przemysław Kosiński

Klinika Położnictwa, Perinatologii i Ginekologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Przemysław Kosiński

Klinika Położnictwa, Perinatologii i Ginekologii,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa

e-mail: pkosinski@wum.edu.pl

  • Terapia płodu – młoda, dynamicznie rozwijająca się dziedzina medycyny perinatalnej
  • Omówienie wybranych wad płodu, w których możliwe jest zastosowanie zabiegów wewnątrzmacicznych
  • Przedstawienie niektórych zabiegów wewnątrzmacicznych oferowanych przez polskie ośrodki zajmujące się diagnostyką i terapią wad płodu


Obecnie opinia lub nawet doświadczenia własne jednego człowieka mają w świecie medycznym minimalne znaczenie. W medycynie liczy się wiedza oparta na faktach; pochodząca z badań naukowych (evidence-based medicine). Chcemy opierać swoje działania na wynikach wieloośrodkowych, dobrze zaplanowanych, prospektywnych i (nierzadko) randomizowanych badań klinicznych. Dlatego też dziś nie zastanawiamy się już, czy operować wewnątrzmacicznie, lecz rozważamy, jaką metodą, z użyciem jakich narzędzi i materiałów oraz w którym tygodniu ciąży należy wykonać zabieg u płodu.

Terapia płodu

Terapia płodu bez wątpienia jest bardzo dynamicznie rozwijającą się dziedziną medycyny. Idea operacji wewnątrzmacicznych pojawiła się wraz z obserwacjami, że niektóre wady wrodzone mają charakter progresywny – im dłużej działa czynnik szkodliwy, tym rokowanie dla dziecka jest gorsze. Podjęto zatem pierwsze próby zaadaptowania zabiegów wykonywanych do tamtej chwili dopiero po porodzie przez specjalistów pediatrów do warunków wewnątrzmacicznych. W wielu sytuacjach im szybciej przeprowadzono operację, tym mniejsze były konsekwencje choroby dla dziecka. Zestawienie naturalnego przebiegu patologii wewnątrzmacicznych oraz procedur wewnątrzmacicznych poprawiających rokowanie dla noworodka przedstawiono w tabeli 1.

Na rozwój terapii płodu ma wpływ wiele czynników. Z całą pewnością do najważniejszych należy zaliczyć zaangażowanie wielu specjalistów i naukowców w obmyślanie oraz realizowanie projektów badawczych, których wyniki są następnie publikowane w czasopismach medycznych. To dzięki takim działaniom otrzymujemy dane, które niejednokrotnie zmieniają nasze postępowanie. Nie wolno nie wspomnieć w tym miejscu także o nowoczesnych aparatach ultrasonograficznych i ich nowych funkcjonalnościach, które pozwalają na coraz doskonalsze obrazowanie struktur anatomicznych płodu. Pomimo niewielkiego zainteresowania producentów sprzętu operacyjnego (ze względu na relatywnie rzadkie występowanie wad płodu oraz niewielki potencjał komercyjny nowych rozwiązań i urządzeń) należy także przyznać, że i w tym zakresie pojawiają się nowości.

Nie zawsze jednak kierunki rozwoju nowych technologii spełniają oczekiwania lekarzy klinicystów. Doskonałym tego przykładem może być zastosowanie renderingu 3D/4D w ultrasonografii położniczej. Podejmowano próby wykorzystywania tej technologii obr...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zespół przetoczenia między bliźniętami i selektywne zahamowanie wzrastania płodu

Ciąża bliźniacza jednokosmówkowa dwuowodniowa z założenia jest ciążą o podwyższonym ryzyku wystąpienia powikłań. Zalicza się do nich powikłania nie tylko typowe [...]

Wrodzona gruczolakowatość torbielowata płuc

Cechą charakterystyczną wrodzonej gruczolakowatości torbielowatej płuc (CPAM – congenital pulmonary adenomatoid malformation) jest obecność nieprawidłowej, torbielowatej tkanki zastępującej część lub nawet [...]

Wrodzona przepuklina przeponowa

Częstość występowania tej wady wynosi 1 : 4000 żywych urodzeń. Wrodzona przepuklina przeponowa należy do strukturalnych wad anatomicznych polegających na nieprawidłowym [...]

Guzy twarzoczaszki i szyi płodu

Guzy w obrębie jamy ustnej to bardzo rzadkie wady anatomiczne obserwowane w okresie prenatalnym. Szacuje się, że częstość występowania guzów twarzoczaszki [...]

Sekwestracja płuca

Jest to wada rozwojowa płuc występująca z częstością 1 : 15 000. Istotą sekwestracji płuc jest obecność fragmentu płuca bez połączenia z [...]

Płyn w jamie opłucnej

Nagromadzenie płynu w jamie opłucnej płodu występuje z częstością 1 : 10 000 i może być obustronne (75%) lub izolowane po jednej [...]

Przepuklina mózgowo-rdzeniowa i rozszczep kręgosłupa

Przepuklina oponowo-rdzeniowa jest najczęściej rozpoznawaną wadą wrodzoną układu nerwowego. Stanowi także dominującą przyczynę niepełnosprawności w populacji ogólnej. Występuje z częstością około [...]

Podsumowanie

Niewątpliwie terapia płodu daje nadzieję wielu rodzicom na poprawę rokowania ich potomstwa, a czasem nawet w ogóle na urodzenie żywego dziecka. [...]
Do góry