Stan przedrzucawkowy i pokrewne zaburzenia wikłają prawie 10% ciąż¹, a sama preeklampsja odpowiada za mniej więcej 16% umieralności ciężarnych². Co szczególnie ważne, częstość występowania stanu przedrzucawkowego wzrasta i oczekuje się, że ta tendencja się utrzyma, częściowo z powodu rodzenia dzieci przez kobiety w coraz starszym wieku oraz zwiększającej się częstości występowania otyłości^3,4. Podstawowa wiedza na temat rozpoznawania i leczenia stanu przedrzucawkowego ma więc zasadnicze znaczenie dla praktykującego położnika.

Rozpoznanie

Stan przedrzucawkowy (preeklampsja) jest jedną z postaci chorób nadciśnieniowych w ciąży (hypertensive disorders of pregnancy). Podstawowym warunkiem rozpoznania tych chorób jest skurczowe ciśnienie tętnicze ≥140 mmHg lub rozkurczowe ciśnienie tętnicze ≥90 mmHg stwierdzone przy minimum 2 pomiarach w odstępie co najmniej 4 godz. po upływie 20 tygodnia ciąży⁵. W celu ustalenia dokładnego podtypu nadciśnienia konieczna jest dalsza ocena.

Początkowa ocena u pacjentki z podejrzeniem choroby nadciśnieniowej w ciąży powinna obejmować dokładny wywiad i badanie przedmiotowe. Obecność nadciśnienia tętniczego we wczesnym okresie ciąży lub przed ciążą mogą utrudniać rozpoznanie podtypu nadciśnienia, a kwestia ta została krótko poruszona pod koniec artykułu. Podczas badania przedmiotowego należy się skoncentrować na: osłuchiwaniu płuc, badaniu palpacyjnym brzucha, objawach neurologicznych (w tym ocenie odruchów głębokich [ścięgnistych], pola widzenia i/lub występowania klonusu [szybkie, regularne, powtarzające się skurcze mięśni]), a także na ocenie kończyn w poszukiwaniu obrzęków obwodowych. Należy wykonać testy laboratoryjne w kierunku białkomoczu, oceniając stosunek stężenia białka do kreatyniny w pojedynczej próbce moczu lub dobowe wydalanie białka z moczem. Zaleca się również ocenę morfologii krwi obwodowej, oznaczenie stężenia kreatyniny i badania czynności wątroby.

Na podstawie powyższych informacji można ustalić rozpoznanie podtypu nadciśnienia, co przedstawiono w tabeli 1⁵.

Postępowanie

Nadciśnienie wywołane ciążą/stan przedrzucawkowy bez cech ciężkości*

Zasadniczo rzecz biorąc, pacjentki spełniające kryteria jednego z tych stanów mogą być leczone podobnie. W przypadku ich rozpoznania w wieku ciążowym ≥37 tygodnia stany te powinny być leczone poprzez rozwiązanie ciąży6. Podczas hospitalizacji nale...