Okiem radiologa

Endometrioza w obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego – teoria i rzeczywistość

dr n. med. Magdalena Zagrodzka

lek. Zuzanna Aleksander-Markuszewska

lek. Katarzyna Zugaj

lek. Franciszek Rzymkowski

Quadia Pracownia Rezonansu Magnetycznego w Piasecznie

Adres do korespondencji:

dr n. med. Magdalena Zagrodzka

Quadia Pracownia Rezonansu Magnetycznego

ul. Adama Mickiewicza 39, 05-500 Piaseczno

e-mail: m.zagrodzka@quadia.pl

  • Czy badanie MR jest wskazane u każdej pacjentki borykającej się z nawracającym bólem w miednicy mniejszej?
  • Skąd wynikają trudności z wykonaniem i analizą badania MR miednicy mniejszej?
  • Analiza badania MR miednicy mniejszej u 6 pacjentek z podejrzeniem endometriozy od radiologicznej kuchni – doświadczenia własne autorów

Aby zrozumieć, z czym boryka się radiolog, analizując badanie rezonansu magnetycznego (MR) miednicy mniejszej u pacjentki z podejrzeniem endometriozy, oraz dlaczego tak mało ośrodków specjalizuje się w tym rodzaju badań, trzeba wrócić do fizyki MR i opowiedzieć Państwu o naszej kuchni radiologicznej. Zaczynając od początku, czyli od skierowania. „Podejrzenie endometriozy” to najczęściej jedyna informacja kliniczna na skierowaniu, które wypisane jest w znaczącym odsetku przypadków przez pacjentkę. Kiedy dopytujemy o powód wizyty w placówce MR, najczęściej słyszymy: „Pani doktor, chyba mam endometriozę, dlatego przyszłam na badanie”. Powodów bólu i innych dolegliwości ze strony różnych układów w obrębie miednicy mniejszej może być wiele. Dlatego w tym momencie pojawia się w naszym ośrodku szczegółowa ankieta mająca doprecyzować obraz kliniczny, która najczęściej jest wstępem. Podczas analizowania badania dochodzą kolejne podejrzenia lub wątpliwości, które musimy skorelować z obrazem klinicznym i objawami, w tym celu ponownie zbieramy dodatkowe szczegóły z wywiadu z pacjentką.

Ocena endometriozy metodą MR to ten rodzaj badania, który wzbudza chyba najwięcej wątpliwości radiologa podczas opisu. Głównie dlatego, że drobnych wszczepów po prostu nie widać. Możemy je zasugerować, oceniając poszlaki, jak detektyw rozwiązujący zagadkę kryminalną. Są to przykładowo zmiany w lokalizacji struktur miednicy, nietypowy układ pętli jelitowych lub lokalizacja jajników. Jednym słowem: badanie endometriozy na pewno nie nadaje się za bardzo do systemu zdalnego opisywania (teleradiologii) lub wykonywania w ośrodkach, w których radiolodzy nie mają w zwyczaju zbierania osobiście wywiadu i rozmawiania z pacjentem.

Dlaczego z uwidocznieniem ognisk endometriozy jest taki problem? Przecież drobne, nawet kilkumilimetrowe wszczepy nowotworowe radiolog widzi bez problemu. Powodem jest budowa histologiczna tkanki, której szukamy. Tkanka nowotworowa wykazuje silne ...

Opis badania to kolejny ważny aspekt jakości otrzymanego wyniku. W ocenie obrazów endometriozy największe znaczenie mają doświadczenie radiologa i jego intuicja.

Endometrioza to schorzenie wielodyscyplinarne, dotyczące wielu układów i zakresów badania – i tu znowu potrzebny jest radiolog wyspecjalizowany w wielu dziedzinach. Pacjentki trafiające do naszego ośrodka niejednokrotnie wzywane są na poszerzenie ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Co wiemy o endometriozie?

Według danych endometrioza jest częstą chorobą przewlekłą dotykającą około 10% kobiet w wieku reprodukcyjnym1. Charakteryzuje się ona obecnością ektopowo położonych komórek [...]

Opis przypadku 1

Pacjentka, lat 38, skierowana na badanie MR z podejrzeniem endometriozy głęboko naciekającej w celu oceny stopnia zaawansowania choroby przed ewentualnym leczeniem [...]

Opis przypadku 2

Pacjentka, lat 41, z rozpoznaną endometriozą III stopnia, z niepłodnością pierwotną. Przed laty przebyła laparoskopowe wyłuszczenie torbieli endometrialnej lewego jajnika z [...]

Opis przypadku 3

Pacjentka, lat 41, z wywiadem endometriozy IV stopnia według American Association of Gynecologic Laparoscopists (AAGL), po 2 poronieniach, przebytych 2 zabiegach [...]

Opis przypadku 4

Pacjentka, lat 29, z podejrzeniem endometriozy, nieródka, bez przebytych zabiegów w obrębie jamy brzusznej i miednicy mniejszej.

Opis przypadku 5

Pacjentka, lat 38, z ogniskiem endometriozy w mięśniu prostym brzucha po cięciu cesarskim widocznym w badaniu USG.

Opis przypadku 6

Pacjentka, lat 33, po 2 cięciach cesarskich, skierowana na badanie MR z podejrzeniem endometriozy z powodu przewlekłych dolegliwości bólowych w podbrzuszu. [...]

Podsumowanie

Najczęstszą przyczyną bardzo długiej krzywej uczenia się radiologa, a w efekcie szybkiego zniechęcenia się, jest brak informacji zwrotnej od klinicysty, czy [...]

Do góry