Na rokowanie w stabilnej chorobie wieńcowej mają wpływ dane demograficzne i kliniczne oraz wyniki badań dodatkowych. Algorytmy czy wskaźniki używane do stratyfikacji ryzyka powstają najczęściej na podstawie badań ściśle wyselekcjonowanej populacji chorych i nie zastąpią one lekarskiej oceny pacjenta, a największym błędem w ocenie ryzyka jest bezkrytyczne posługiwanie się nimi.

Wprowadzenie

Kliniczna manifestacja choroby wieńcowej (CAD – coronary artery disease) może być różna: poczynając od nagłej śmierci sercowej/zresuscytowanego zatrzymania krążenia, przez stabilną, czyli wysiłkową dusznicę bolesną, dusznicę niestabilną, zawał mięśnia sercowego, kończąc na niewydolności serca oraz arytmiach i zaburzeniach przewodzenia w mięśniu sercowym. Wszystkie te stany wymagają zatem diagnostyki w kierunku CAD. Część chorych będzie przedstawiać stabilny obraz kliniczny, a więc stabilną CAD (SCAD – stable coronary artery disease), pozostali – postać niestabilną. Polska należy do krajów europejskich o wysokim ryzyku zgonu sercowo-naczyniowego, dlatego wskazane jest odpowiednie szacowanie ryzyka wystąpienia CAD i ewentualne wdrożenie stosownej diagnostyki.

Charakterystyka bólu wieńcowego

Najczęściej CAD jest utożsamiana z bólem w klace piersiowej, nazywanym dusznicą (dławicą) piersiową. Częstość występowania w populacji dusznicy bolesnej (gdyż tak też ją określamy) rośnie wraz z wiekiem. W grupie wiekowej 45-64 lata stwierdzana jest częściej u kobiet niż u mężczyzn (5-7% vs 4-7%). Za przyczynę tego zjawiska uważa się częściej występującą w tym wieku u kobiet dusznicę małych naczyń (microvascular angina). Wśród chorych starszych, z grupy 65-84 lata, dominują mężczyźni: 12-14% vs 10-12% (kobiety). Szacuje się, że u 2/3 chorych ze stabilną dusznicą, ale bez towarzyszących istotnych zmian w angiografii wieńcowej występuje nieprawidłowa kurczliwość naczyń wieńcowych – spazmy naczyniowe.¹

Jak zatem podejść do bólu w klatce piersiowej? Na pewno należy uwzględnić jego charakterystykę, czyli zależność od wysiłku fizycznego typową dla dusznicy stabilnej, lokalizację z promieniowaniem oraz czynniki powodujące złagodzenie bólu lub jego ustąpienie. Ból wieńcowy może pojawić się także w stresie o różnym charakterze, nie tylko emocjonalnym. Dla organizmu stresem może być obfity posiłek czy nagła ekspozycja na wiatr lub chłód.

Typowy ból wieńcowy zlokalizowany jest zwykle zamostkowo, ale może też być zlokalizowany w okolicy przedsercowej oraz pod lewą łopatką – i promieniować na boki, do pleców, żuchwy, obu kończyn górnych bądź lewej kończyny górnej (do ramion, a nawet ...