Rys epidemiologiczny i charakterystyka pacjentów

Problematyka wrodzonych wad serca kojarzy się na ogół z kardiologią dziecięcą, ale już dziś opieka nad pacjentami z takimi wadami zaczyna stanowić poważne zadanie również dla kardiologów-internistów. Szacuje się, że co roku na świecie rodzi się ok. 1 350 000 noworodków z wrodzonymi wadami serca, najwięcej w Azji – średnio 9,3/1000 żywych urodzeń, natomiast w Europie współczynnik ten wynosi 8,2/1000 żywych urodzeń^1,2. Współcześnie 85% dzieci z tą patologią dożywa wieku dorosłego i przechodzi pod opiekę kardiologów-internistów wyspecjalizowanych w leczeniu dorosłych³. Warto dodać, że aż 90% chorych z łagodną wrodzoną wadą serca osiąga wiek 60 lat (w przypadku umiarkowanej wady ten odsetek wynosi 75%, a ciężkiej – 40%)⁴.

Dolegliwości i choroby występujące u dorosłych pacjentów z wrodzonymi wadami serca są podobne jak w populacji ogólnej (choroba wieńcowa, przewlekła niewydolność serca, arytmie), jednak z uwagi na specyfikę wad będących patologią wyjściową przebieg tych schorzeń jest inny. Chociaż badanie CONgenital CORvitia (CONCOR) wykazało podobną śmiertelność wśród kobiet i mężczyzn, to okazuje się, że kobiety chorują inaczej, m.in. o 33% częściej dochodzi u nich do rozwoju nadciśnienia płucnego, ale o 47% rzadziej do infekcyjnego zapalenia wsierdzia, o 55% rzadsza jest także konieczność wszczepienia układu kardiowertera-defibrylatora⁵.

Wartościowym przewodnikiem dla kardiologa klinicysty w postępowaniu u dorosłych pacjentów z wrodzonymi wadami serca są wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2020 r.⁶

Ogólne zasady diagnostyczno-terapeutyczne i różnice w postępowaniu u chorych z wrodzonymi wadami serca w porównaniu z innymi grupami pacjentów

Diagnostyka

Pacjenci z wrodzonymi wadami serca powinni mieć dostęp do opieki w centrum specjalistycznym przeznaczonym dla osób z ACHD (adult congenital heart disease), przy czym część z nich będzie wymagać stałej opieki takiego ośrodka, a część jedynie okazjonalnych konsultacji. W związku z tym wytyczne ESC rekomendują przygotowanie takich ośrodków oraz precyzują stawiane im wymagania.