Endarterektomia płucna jako metoda leczenia anatomicznie dystalnej postaci CTEPH
dr n. med. Paweł Żurek1
dr hab. n. med. Marcin Malinowski1
dr n. med. Leszek Machej1
dr n. med. Katarzyna Bańska2
lek. Przemysław Żurek2
dr n. med. Marek Grabka3
prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior2
prof. dr hab. n. med. Marek Deja1
- Kryteria rozpoznania zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego (CTEPH) oraz klasyfikacja zmian włóknistych zwężających lub zamykających tętnice płucne
- Zasady kwalifikacji chorych z CTEPH do leczenia operacyjnego
- Doświadczenia własne związane z wykonywaniem zabiegów endarterektomii płucnej w tej grupie pacjentów
Endarterektomia płucna (PTE – pulmonary endarterectomy) jest jedną z metod leczenia zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego (CTEPH – chronic thromboembolic pulmonary hypertension). Zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne jest IV typem nadciśnienia płucnego wg klasyfikacji World Health Organization (typ I to idiopatyczne nadciśnienie, typ II – nadciśnienie zależne od niewydolności lewej komory, typ III – nadciśnienie płucne związane z hipoksją zależną od chorób płuc, typ V – nieznana złożona postać nadciśnienia). Aby rozpoznać CTEPH, chory powinien spełniać poniższe kryteria:
- obecność zorganizowanych zmian włóknistych zwężających lub zamykających tętnice płucne
- średnie ciśnienie w tętnicy płucnej (mPAP – mean pulmonary artery pressure) ≥25 mmHg
- ciśnienie zaklinowania w tętnicy płucnej ≤15 mmHg
- zmiany utrzymujące się po 3 miesiącach leczenia przeciwkrzepliwego.
Mechaniczne usunięcie z łożyska płucnego wytwórczych zmian włóknisto-zakrzepowych stanowi jedyną potencjalną metodę wyleczenia tej postaci nadciśnienia płucnego1. Ze względu na położenie zmian podzielono je na 4 typy (klasyfikacja San Diego): typ I obejmuje zmiany w prawej i/lub lewej tętnicy płucnej, typ II dotyczy tętnic płatowych, typ III i IV odnosi się do zmian zlokalizowanych odpowiednio w gałęziach segmentalnych i subsegmentalnych. Z powodu dystalnego charakteru zmian (typ III i IV) często chorzy z taką lokalizacją są dyskwalifikowani z PTE. Leczenie farmakologiczne lub balonowa plastyka tętnic płucnych (PBA – pulmonary balloon angioplasty) to ważne, wciąż jednak uzupełniające metody leczenia.
Zabieg PBA polega na wprowadzeniu do tętnic segmentalnych i subsegmentalnych poprzez nakłucie żyły szyjnej wewnętrznej lub udowej balonu i rozprężeniu go pod ciśnieniem 10-14 atmosfer. Chociaż mechanizm zwężenia jest całkowicie różny od tego, któr...
