Izotopowe badanie perfuzji mięśnia serca

dr hab. n. med. Beata Ewa Chrapko

Katedra i Zakład Medycyny Nuklearnej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Beata Ewa Chrapko

Katedra i Zakład Medycyny Nuklearnej

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

ul. Jaczewskiego 8c

20-090 Lublin

  • Metody wykorzystywane w ocenie perfuzji mięśnia serca
  • Zasady wykonywania tego typu badań (rodzaje radiofarmaceutyków, dawki promieniowania, przebieg próby wysiłkowej)
  • Ocena wyników i ich znaczenie prognostyczne


Jednym z najważniejszych i najczęściej wykonywanych badań z zakresu kardiologii nuklearnej jest badanie perfuzyjne mięśnia serca (MPI – myocardial perfusion imaging). Do oceny perfuzji mięśnia serca, a właściwie perfuzji mięśnia lewej komory serca, bo tylko ona jest widoczna i podlega ocenie, służą badania scyntygraficzne wykonywane za pomocą tomografii emisyjnej pojedynczego fotonu (SPECT – single photon emission computed tomography) oraz oparte na pozytonowej tomografii emisyjnej (PET – positron emission tomography). W technikach wykorzystujących urządzenia hybrydowe (SPECT/CT i PET/CT) badanie tomograficzne (CT – computed tomography) może być użyte albo tylko do korekty pochłaniania, albo (przy zastosowaniu badania diagnostycznego ze środkiem kontrastowym) do oceny naczyń wieńcowych. W tym drugim wariancie nałożenie badania perfuzyjnego na tomografię komputerową tętnic wieńcowych (CCTA – coronary computed tomography angiography) umożliwia ocenę hybrydową perfuzji mięśnia lewej komory i stanu naczyń wieńcowych.

Radiofarmaceutyki

Aby zobrazować perfuzję lewokomorowego miokardium, drogą dożylną podaje się odpowiednie substancje wyznakowane izotopem promieniotwórczym – radiofarmaceutyki. W badaniu MPI radiofarmaceutyk gromadzi się w kardiomiocytach. Jest to możliwe tylko w przypadku komórek o odpowiednio wysokim potencjale czynnościowym. Radiofarmaceutyk nie gromadzi się w bliźnie pozawałowej ani w komórkach o obniżonym potencjale czynnościowym, np. w obrębie mięśnia zhibernowanego. Stan hibernacji mięśnia serca jest potencjalnie odwracalny po przywróceniu prawidłowego ukrwienia. Różnicowanie między zmianami nieodwracalnymi – czyli blizną pozawałową i mięśniem żywotnym, ale o obniżonym metabolizmie, jest możliwe z zastosowaniem analogu glukozy znakowanej fluorem 18F, czyli 18F-FDG (fluorodeoksyglukozy) za pomocą techniki PET/CT. Badanie żywotności mięśnia serca jest pomocne przy podejmowaniu decyzji o rewaskularyzacji w przypadku utrwalonego defektu perfuzji.

W badaniach perfuzyjnych mięśnia serca stosuje się różne radiofarmaceutyki, w zależności od techniki badania SPECT czy PET. W technice SPECT najczęściej wykorzystuje się pochodną izonitrylową: metoksy-izobutylo-izonitryl znakowany technetem metatr...

Inaczej jest w przypadku chlorku talu 201TlCl – radiofarmaceutyku, który właściwie rozpoczął erę kardiologii nuklearnej. Podaje się go dożylnie na szczycie próby wysiłkowej. Podobnie jak 99mTc-MIBI rozmieszcza się zgodnie z ukrwieniem. Jest to ana...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Dawka promieniowania

Narażenie pacjenta na promieniowanie jonizujące wynika z zastosowania zarówno radiofarmaceutyków, jak i tomografii komputerowej w ramach korekty pochłaniania lub oceny hybrydowej. [...]

Próba wysiłkowa

Badanie wysiłkowe jest wykonywane po podaniu radiofarmaceutyku na szczycie wysiłku, w czasie próby wysiłkowej z obciążeniem wysiłkiem fizycznym lub farmakologicznym. Pacjent [...]

Badanie MPI bramkowane EKG

Badanie perfuzyjne na ogół jest wykonywane z zastosowaniem bramkowania EKG (Gated [G] SPECT), co umożliwia dodatkowo ocenę frakcji wyrzutowej lewej komory [...]

Ocena badania

Ocenę badania rozpoczyna się od kontroli jakości i oceny wzrokowej poszczególnych przekrojów lewej komory serca w 3 osiach: poprzecznej, czołowej i [...]

Znaczenie badania

MPI ma duże znaczenie prognostyczne. Jeśli w badaniu perfuzyjnym nie stwierdza się zaburzeń, to prawdopodobieństwo wystąpienia głównych zdarzeń kardiologicznych (MACE – [...]

Tomografia komputerowa tętnic wieńcowych

W prospektywnym, wieloośrodkowym badaniu ACCURACY badano dokładność diagnostyczną 64-rzędowego MDCT CCTA. Do badania włączono 230 pacjentów, którzy mieli wykonane CCTA i [...]

Obrazowanie hybrydowe

Obecnie wiele gamma kamer z opcją SPECT jest wyposażonych w tomograf komputerowy, będący integralną częścią systemu hybrydowego, przy czym może to [...]
Do góry