Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy!

Wielokrotnie zdarza się, że określenie, czy mamy do czynienia z częstoskurczem przedsionkowym, trzepotaniem przedsionków lub migotaniem przedsionków, nie jest wcale takie łatwe. Nie chodzi oczywiście o jakość zapisu, ale czy na pewno pamiętamy wszystkie kryteria rozpoznania tych zaburzeń rytmu? Stosujemy np. określenie migoto-trzepotanie przedsionków, tylko czy ma to sens z punktu widzenia elektrokardiograficznego? Osobiście nie lubię tego określenia, dla mnie są to dwie różne arytmie, przede wszystkim patofizjologicznie. Zatem dla przypomnienia przedstawiam poniżej kryteria rozpoznania kilku podstawowych, szybkich rytmów nadkomorowych (przedsionkowych)¹.

1. Jednokształtny częstoskurcz przedsionkowy (EAT – ectopic atrial tachycardia) – częstoskurcz, w którym substrat arytmii to ośrodek położony poza węzłem zatokowym. Kryteria diagnostyczne:

• załamki P’ o zmienionym kształcie w porównaniu z załamkami P rytmu zatokowego
• załamki P’ o częstości >100/min zlokalizowane są przed zespołami QRS, maksymalna częstość – do 250/min
• obecność linii izoelektrycznej między załamkami P’ w odprowadzeniach kończynowych
• odstęp P’Q >100 ms (przy przewodzeniu 1:1)
• załamki P’ mogą być niemiarowe.

Morfologia załamka P’ może jednak nie odbiegać bardzo od pobudzeń zatokowych. Około 30% ektopii pochodzi z górnej części prawego przedsionka – stąd kształt załamka P’ może być bardzo podobny do morfologii zatokowej.

2. Trzepotanie przedsionków (AFl – atrial flutter) w większości przypadków jest podtrzymywane przez pętlę nawrotnego pobudzenia o dużym obwodzie (macro-reentry). Pętla najczęściej jest zlokalizowana w obrębie prawego przedsionka. Kryteria diagnostyczne:

• fale F, najczęściej o kształcie tzw. zębów piły, dwufazowe w odprowadzeniach II, III, aVF z dominującą (w typowym AFl) fazą ujemną
• brak linii izoelektrycznej między falami F w odprowadzeniach kończynowych
• częstotliwość fali F najczęściej >250/min
• rytm komór najczęściej miarowy lub widoczna jest „regularna” niemiarowość – w czasie przewodzenia 2, 3 czy 4:1.