prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior

Szanowni Państwo,

Koleżanki i Koledzy!

Przedstawiamy wydanie 1/2025 „Kardiologii po Dyplomie”, życząc Państwu zarazem realizacji wszystkich planów i zamierzeń oraz wielu przyjemnych chwil w nowym roku.

Temat przewodni bieżącego numeru stanowi zanieczyszczenie powietrza i jego niekorzystny wpływ na układ krążenia – jest to problem, z którym borykamy się w wielu regionach Polski, szczególnie zauważalny w okresie zimowym. Autorzy z Collegium Medicum UJ w Krakowie (lek. Justyna Bączalska i wsp.) prezentują opracowanie, w którym przedstawiają dane dotyczące zanieczyszczenia powietrza w Unii Europejskiej, aktualne regulacje w zakresie dopuszczalnego poziomu zanieczyszczeń powietrza, omawiają skalę zanieczyszczeń w Polsce, a następnie patofizjologię zmian w układzie sercowo-naczyniowym pod wpływem cząsteczek zanieczyszczeń, w tym ich udział w rozwoju zmian miażdżycowych, nadciśnienia tętniczego oraz występowaniu ostrych zespołów wieńcowych.

W przypadku pacjenta ze źle kontrolowanym ciśnieniem tętniczym mimo stosowania co najmniej 3 leków hipotensyjnych, w tym diuretyku, zwykliśmy używać określenia „oporne nadciśnienie tętnicze”. Innym określeniem jest „złośliwe nadciśnienie tętnicze”, obecnie rzadko stosowane. Autor opracowania na ten temat – dr hab. Marek Klocek z Collegium Medicum UJ w Krakowie – udowadnia, że jest ono zasadne w stanach utrzymywania się wysokich wartości ciśnienia wraz z rozwojem powikłań narządowych i zagrażających życiu. W artykule znajdziemy informacje o epidemiologii, patogenezie i zasadach postępowania w takich stanach.

Procedura zamykania uszka lewego przedsionka jest dość często wykonywanym zabiegiem u chorych z określonymi wskazaniami, a echokardiografia przezprzełykowa stanowi metodę niezbędną w procesie kwalifikacji i pilotowaniu zabiegu. W przypadku przeciwwskazań do tego typu badania można przeprowadzić zabieg z użyciem sondy echograficznej wewnątrzsercowej, co stosuje się jednak bardzo rzadko z uwagi na małą dostępność i koszt sprzętu. Dr hab. Witold Streb ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu przybliża zasadę prowadzenia takiego zabiegu, opisuje szczegółowo manewrowanie głowicą wewnątrzsercową i wskazuje na ograniczenia w wykonywaniu tego typu procedur.

W aktualnym wydaniu „Kardiologii po Dyplomie” pojawia się również nowy dział, zatytułowany Tachykardie zatokowe w erze long-COVID, który będzie kontynuowany przez kilka nadchodzących numerów, a jego opiekunem jest prof. Sebastian Stec. W pierwszym opracowaniu z tego cyklu lek. Marta Kornaszewska i wsp. przedstawiają definicje, klasyfikację i diagnostykę tachykardii zatokowej. Wskazują także różne metody postępowania leczniczego w zależności od jej podtypu i wzbogacają artykuł o przypadek kliniczny.

W tym numerze kontynuujemy również problematykę wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology). Tym razem przypominamy zalecenia z 2023 r. dotyczące postępowania w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia (dr hab. Katarzyna Ptaszyńska z UM w Białymstoku).

Zapraszam do zapoznania się ze wspomnianymi wyżej artykułami.

.