Już w 65. roku p.n.e. Cyceron pisał: „Exercitatio tantum fulcit, ac vigor animi servat”. Od dawna przypuszczano, że aktywność fizyczna i umysłowa wywierają wpływ na zachorowalność i przebieg choroby Alzheimera (AD), jednak brakowało na to dowodów naukowych. W ostatnich latach ukazało się wiele doniesień na temat prewencji pierwotnej AD, możemy je także rozciągnąć na prewencję wtórną.

Największe badanie prospektywne przeprowadził Abbott. Wraz ze współpracownikami z Uniwersytetu Virginia w latach 1991-1999 zbadał trzykrotnie 2257 fizycznie sprawnych mężczyzn w wieku 71-93 lat. Najpierw oceniano średnią odległość pokonywaną pieszo w ciągu dnia. Funkcje poznawcze oceniano na początku, po trzech i po sześciu latach. Otępienie rozpoznano u 158 osób, co daje zachorowalność 15,6/1000 populacji na rok. Mężczyźni, którzy pokonywali dziennie dystans ćwierć mili (ok. 0,4 km/dzień) mieli średnio ryzyko otępienia 1,8 razy większe niż osoby, które pokonywały dystans dwóch mil (ok. 3,2 km/dzień). Podobne ryzyko stwierdzono w stosunku do otępienia alzheimerowskiego.

Cotman i wsp. (2002) znaleźli doniesienia z doświadczeń na zwierzętach, z których wynika, że ćwiczenia fizyczne poprawiają plastyczność mózgu i podwyższają poziom BDNF (brain-derived neurotrophic factor), czynnika neurotroficznego zależnego od mózgu. Z badań ankietowych przeprowadzonych przez Fabrigoule i wsp. (1995) w ciągu 1-3 lat wśród 2040 osób po 65. r.ż. wynika, że regularne życie towarzyskie i aktywne spędzanie wolnego czasu, a zwłaszcza podróżowanie, dodatkowe zatrudnienie czy praca w ogródku, łączyły się ze zmniejszonym ryzykiem otępienia.

Duże badanie retrospektywne przeprowadzili Friedland i wsp. (2001) z Case Western Reserve University School of Medicine w Cleveland. Przeanalizowali historie życia 193 osób w wieku 70 lat chorych na AD i 358 zdrowych osób w podobnym wieku. Najpier...