Migotanie przedsionków i udar niedokrwienny mózgu
Migotanie przedsionków jest bardzo częstym zaburzeniem czynności serca występującym u pacjentów dializowanych i wiąże się z wyższą chorobowością i śmiertelnością4. Co więcej, częstość występowania AF w populacji pacjentów dializowanych jest wyższa niż w populacji ogólnej. Jednak mimo że ryzyko wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu wśród pacjentów dializowanych jest nawet 10-krotnie wyższe niż w populacji ogólnej, bezpośredni udział AF w wystąpieniu zdarzeń mózgowych nie jest jednoznaczny21. Obecnie nie ma obiektywnych danych wskazujących, którą z dostępnych terapii AF należy zastosować u pacjentów dializowanych. Najnowsze wytyczne ESC z 2020 r. dotyczące migotania przedsionków22 nie rozwiewają tych wątpliwości, w związku z czym leczenie AF pozostaje uznaniowe. W grupie pacjentów dializowanych sprowadza się ono do leczenia przeciwkrzepliwego oraz do kontroli częstości rytmu serca.
W leczeniu przeciwkrzepliwym pacjentom dializowanym z AF proponuje się stosowanie antagonistów witaminy K, chociaż nie ma wystarczających dowodów na korzyści z przyjmowania tej grupy leków. Podobnie jest w przypadku nowych doustnych antykoagulantów (NOAC – novel oral anticoagulants). Teoretycznie z grupy NOAC pacjenci dializowani mogliby stosować apiksaban lub edoksaban, gdyż leki te u osób z prawidłową filtracją kłębuszkową tylko w niewielkim procencie są wydalane z moczem. Dotychczas apiksaban uzyskał aprobatę jedynie amerykańskiej Food and Drug Administration (FDA) do stosowania w grupie pacjentów dializowanych, z dodatkową redukcją dawki u chorych >80 r.ż. lub z masą ciała <60 kg.
W kontroli częstości rytmu serca można stosować leki z grupy zarówno β-adrenolityków (metoprolol, karwedilol), jak i niedihydropirydynowych antagonistów kanałów wapniowych.
Z leków antyarytmicznych można rozważyć podawanie amiodaronu, który jednak ze względu na toksyczność (wobec tkanki płucnej i gruczołu tarczowego) nie jest wskazany do stosowania przewlekłego. Terapia propafenonem ogranicza obecność współistniejącej niewydolności serca z przerostem lewej komory serca.