Wczesna diagnoza

Powiększenie węzłów chłonnych – zapalenie czy nowotwór? Jak zróżnicować?

dr n. med. Magdalena Witkowska

Zakład Hematologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Adres do korespondencji: dr n. med. Magdalena Witkowska, Zakład Hematologii Doświadczalnej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Ciołkowskiego 2, 93-510 Łódź

  • Badanie podmiotowe i przedmiotowe – na co zwrócić uwagę, aby rozpoznać u pacjenta prawdopodobną przyczynę limfadenopatii
  • Skuteczne możliwości diagnozowania limfadenopatii
  • Choroby infekcyjne, choroby nowotworowe, choroby z autoagresji oraz inne niezakaźne przyczyny powiększonych węzłów chłonnych – sytuacje najczęstsze i rzadkie w praktyce lekarza rodzinnego

Węzły chłonne są prawidłowymi strukturami i niektóre z nich można wyczuć w trakcie badania fizykalnego u ludzi zdrowych, szczególnie u małych dzieci. Powiększenie węzłów chłonnych jest często spotykanym objawem w codziennej praktyce lekarskiej. Nieprawidłowe powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatia) może być spowodowane błahymi przyczynami, takimi jak stan zapalny, lub być objawem wskazującym na ciężką chorobę układową. W każdym przypadku niewyjaśnionej, przedłużającej się limfadenopatii należy przeprowadzić diagnostykę ustalającą przyczynę takiego stanu. Stanowi to prawdziwe wyzwanie dla lekarza, który musi odróżnić węzły chłonne patologiczne od niepatologicznych oraz umieć prawidłowo przystąpić do ich oceny. Związek między powiększonymi węzłami chłonnymi a zmianami nowotworowymi może być silnym bodźcem lękowym, dlatego lekarz powinien wiedzieć, kiedy należy uspokoić pacjenta, a idłowymi strukturami i niektóre z nich można wyczuć w trakcie badania fizykalnego u ludzi zdrowych, szczególnie u małych dzieci. Powiększenie węzłów chłonnych jest często spotykanym objawem w codziennej praktyce lekarskiej. Nieprawidłowe powiększenie węzłów chłonnych (limfadenopatia) może być spowodowane błahymi przyczynami, takimi jak stan zapalny, lub być objawem wskazującym na ciężką chorobę układową. W każdym przypadku niewyjaśnionej, przedłużającej się limfadenopatii należy przeprowadzić diagnostykę ustalającą przyczynę takiego stanu. Stanowi to prawdziwe wyzwanie dla lekarza, który musi odróżnić węzły chłonne patologiczne od niepatologicznych oraz umieć prawidłowo przystąpić do ich oceny. Związek między powiększonymi węzłami chłonnymi a zmianami nowotworowymi może być silnym bodźcem lękowym, dlatego lekarz powinien wiedzieć, kiedy należy uspokoić pacjenta, a kiedy pojawiają się wystarczające powody, by skierować go do dalszej diagnostyki.

Budowa układu chłonnego

Układ chłonny (inaczej limfatyczny) jest to otwarty układ krążenia, który wchodzi w skład układu odpornościowego. Do układu tego należą krążąca w naczyniach limfatycznych chłonka oraz tkanka limfatyczna, z której zbudowane są narządy limfatyczne. Narządy limfatyczne dzielimy na:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Co to jest limfadenopatia?

Limfadenopatia to nazwa określająca powiększenie węzłów chłonnych niezależnie od przyczyny. Węzły chłonne u osób zdrowych nie powinny przekraczać 1-2 cm średnicy, [...]

Badanie podmiotowe pacjenta

Limfadenopatia jest częstym objawem, który obserwujemy u zdrowych osób. Ma ona zwykle łagodny i samoograniczający się charakter. Dobrze zebrany wywiad i [...]

Badanie przedmiotowe węzłów chłonnych

Poza dokładnie zebranym wywiadem pewne przesłanki co do charakteru limfadenopatii dają cechy fizyczne powiększonych węzłów chłonnych. Prawidłowe węzły chłonne są drobnymi, [...]

Przyczyny limfadenopatii

Po dokładnym zebraniu wywiadu i zbadaniu pacjenta lekarz powinien móc ustalić względnie wąski zakres jednostek chorobowych, które należy wziąć pod uwagę [...]

Diagnostyka limfadenopatii

W większości przypadków dzięki dokładnemu zebraniu wywiadu i przeprowadzeniu badania fizykalnego lekarz pierwszego kontaktu jest w stanie ocenić ryzyko choroby nowotworowej [...]

Podsumowanie

U dorosłych węzły chłonne często bywają wyczuwalne w badaniu fizykalnym, co bywa stanem prawidłowym, ale może też świadczyć o obecności ciężkiej [...]

Do góry