Temat numeru

Diagnostyka różnicowa bólów głowy u dzieci

dr hab. n. med. Ilona Kopyta, prof. SUM

Katedra i Klinika Neurologii Dziecięcej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Ilona Kopyta, prof. SUM

Katedra i Klinika Neurologii Dziecięcej,

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

ul. Medyków 16, 40-752 Katowice

e-mail: ilonakopyta@autograf.pl

  • Diagnostyka i leczenie bólu głowy w populacji pediatrycznej
  • Klasyfikacja bólów głowy u dzieci i młodzieży
  • Kryteria rozpoznania migreny bez aury i napięciowego bólu głowy według International Headache Society


Bóle głowy to częsty problem w populacji pediatrycznej. Dotyczy on ponad połowy dzieci w wieku wczesnoszkolnym, a w kolejnych latach życia staje się jeszcze bardziej rozpowszechniony. Najczęściej ból głowy u dziecka ma charakter samoistny, czyli idiopatyczny, co oznacza, że w przebiegu diagnostyki nie znajdujemy schorzenia leżącego u podłoża zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości. Wśród bólów samoistnych najczęstszymi są bóle napięciowe oraz migrena, jednak obraz kliniczny tych dwóch rodzajów bólów nie jest u dzieci tak jednoznaczny jak u dorosłych. Najczęstszymi przyczynami bólów objawowych w populacji dzieci i młodzieży są łagodne infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych oraz urazy głowy. Diagnostyka różnicowa bólów głowy u dzieci opiera się na badaniach neuroobrazowych, przy czym wybór metody diagnostycznej zależy od danych uzyskanych z wywiadu oraz od innych dolegliwości, poza bólami, zgłaszanych przez dziecko.

Epidemiologia oraz klasyfikacja bólów głowy u dzieci i młodzieży

Bóle głowy stanowią jeden z najczęściej zgłaszanych problemów zdrowotnych przez dorosłych pacjentów; dotykają niemal połowę populacji i są wymieniane wśród 10 najczęstszych przyczyn niepełnosprawności, absencji w pracy, a także związanych z tym problemów ekonomicznych1,2.

U dzieci bóle głowy zwykle pojawiają się w okresie wczesnoszkolnym, z nasileniem częstości podawanych dolegliwości wraz z wiekiem. Zgodnie z wynikami badań przeprowadzanych w różnych populacjach pediatrycznych na świecie na takie dolegliwości skarży się nawet do 88% dzieci i młodzieży w wieku 10-19 lat3,4.

Ból głowy u pacjentów w każdym wieku można podzielić na pierwotny (samoistny) i wtórny (objawowy) (tab. 1).

Większość dzieci z bólami głowy cierpi na bóle samoistne, zwane inaczej idiopatycznymi, bądź zgodnie z definicją International Headache Society (IHS) bólami bez uchwytnej przyczyny chorobowej leżącej u ich podłoża5.

Bóle samoistne mają charakter przewlekły, a na dolegliwości te częściej uskarżają się dziewczynki niż chłopcy, niezależnie od wieku. Najistotniejszym czynnikiem decydującym o tym, jak długi będzie opisywany czas trwania dolegliwości, jest czas obs...

Bóle głowy objawowe, a więc takie, u podłoża których leży zidentyfikowany problem zdrowotny, dotyczą kilku procent populacji dzieci i młodzieży, nie mają charakteru przewlekłego, a wywiad zwykle wskazuje na konkretny problem, który doprowadził do ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia oraz klasyfikacja bólów głowy u dzieci i młodzieży

Bóle głowy stanowią jeden z najczęściej zgłaszanych problemów zdrowotnych przez dorosłych pacjentów; dotykają niemal połowę populacji i są wymieniane wśród 10 [...]

Czynniki ryzyka, prognoza oraz charakterystyka samoistnych bólów głowy u dzieci

Samoistne bóle głowy występują u dzieci zwykle na początku edukacji szkolnej. Jak już wspomniano, incydenty bólowe w tym wieku nie mają [...]

Objawowe bóle głowy u dzieci

Zgodnie z klasyfikacją IHS z 2018 roku wtórne (objawowe) bóle głowy dzielimy ze względu na ich przyczynę na:

Sygnały alarmowe (red flags) u dzieci z bólami głowy

U dzieci z bólami głowy, w tym także tymi o przewlekłym charakterze, nie należy lekceważyć sygnałów, które mogą świadczyć o zmianie [...]

Podsumowanie

Najczęściej bóle głowy w populacji dzieci i młodzieży mają charakter pierwotny. Samoistne bóle to więc takie, u których podłoża nie leżą [...]

Do góry