Choroby zakaźne, szczepienia oraz opieka nad pacjentami z chorobami przewlekłymi w trudnym okresie buntu nastolatka to zagadnienia, wokół których koncentrowały się wykłady jubileuszowego XX kongresu Akademii po Dyplomie pod hasłem „Wyzwania w pediatrii”, który odbył się 21-22 kwietnia 2023 roku.

Bądźmy gotowi do walki z odrą

W trakcie sesji dotyczącej chorób zakaźnych eksperci zwracali uwagę na stale powiększającą się grupę osób uchylających się od szczepień. Problem ten dotyczy m.in. szczepień przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR – measles, mumps, rubella), dlatego epidemiolodzy obawiają się realnego zagrożenia odrą. Wprawdzie 2 lata lockdownu zatrzymały rozprzestrzenianie się tej choroby, jednak wskaźnik wyszczepienia społeczeństwa już w 2017 roku spadł poniżej wymaganego dla zapewnienia odporności zbiorowej, więc należy spodziewać się wzrostu zapadalności na odrę.

Prof. dr hab. n. med. Leszek Szenborn przypomniał, że śmiertelność z powodu odry, uznawanej kiedyś za łagodną chorobę, wynosi 1 na 1000 przypadków, a co czwarta osoba z odrą musi być hospitalizowana.

Chory na odrę zakaża 12-18 osób podatnych na zachorowanie, a największa zakaźność występuje właśnie w początkowym okresie choroby, kiedy pojawiają się mało charakterystyczne objawy nieżytowe. Kontakt twarzą w twarz z chorym lub przebywanie z nim przez ponad 20 min w tym samym pomieszczeniu naraża osoby niezaszczepione na duże ryzyko zakażenia.

Prof. Szenborn wyjaśnił, jak powinna wyglądać diagnostyka odry. Zwrócił też uwagę na to, że w ramach programu World Health Organization (WHO) eliminacji odry i różyczki próbki materiału pobranego od pacjentów (np. wymaz z gardła) można bezpłatnie przesłać do zbadania w Zakładzie Wirusologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego. Przypomniał zasady izolowania pacjenta oraz o tym, że personel zajmujący się chorym musi posiadać udokumentowaną odporność, a w razie jej braku lub niepewności przy kontakcie z pacjentem do 4 dnia od pojawienia się osutki używać masek typu N95. Według specjalisty już teraz potrzebna jest kontrola stanu odporności potwierdzona w dokumentacji medycznej oraz doszczepienie pracowników ochrony zdrowia i studentów kierunków medycznych. W placówkach opieki zdrowotnej należy wdrożyć plan zapobiegania transmisji wirusa odry. Omówił także profilaktykę po ekspozycji z zastosowaniem immunoglobulin. Metoda ta jest skuteczna, o ile zostanie zastosowana w ciągu 7 dni od ekspozycji.

Nacisk na profilaktykę