ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Seksuologia
Ocena przyczyn zaburzeń pożądania seksualnego na podstawie danych z wywiadu z pacjentem – cz. 1
Dr n. med. Łukasz Müldner-Nieckowski
Obniżenie pożądania seksualnego jest częstym i istotnym dla ogólnej jakości życia seksualnego objawem. Stosunkowo łatwe jest jego rozpoznanie, natomiast pewne trudności może sprawiać diagnoza przyczyn oraz ustalenie optymalnej strategii postępowania. Artykuł omawia czynniki etiologiczne zaburzenia pożądania, których znaczenie u danego pacjenta można ocenić już na podstawie wstępnego wywiadu.
Zdrowie seksualne zależy od wielu czynników, z których odczuwanie pożądania, czyli ochoty na aktywność seksualną, ma znaczenie kluczowe. Jakkolwiek rozpoznanie występowania zbyt niskiego poziomu libido nie nastręcza dużych trudności, próba zdiagnozowania przyczyn tego stanu wymaga znacznego poszerzenia wywiadu z pacjentem i dokładnego przeanalizowania uzyskanych informacji, jeszcze przed zleceniem ewentualnych badań dodatkowych czy skierowaniem na odpowiednie konsultacje. Poniższe opracowanie powstało w celu uporządkowania potencjalnie istotnych faktów, które można po przeprowadzeniu tego rodzaju wywiadu poddać dalszej analizie.
Definicja pożądania seksualnego
Doświadczanie pożądania seksualnego stanowi jedyną seksualną motywację do podejmowania aktywności seksualnej. Składa się ono z wielu aspektów przeżywania, które można, podążając za Levine’em,[1] podzielić na psychiczne pochodne biologicznego popędu (w tym pojawianie się spontanicznych fantazji seksualnych czy snów erotycznych), ochotę i potrzebę podejmowania aktywności seksualnej oraz emocjonalną i interpersonalną motywację do wchodzenia w bliskość seksualną.
Wprowadzając alternatywny do linearnego,[2] cyrkularny model reakcji seksualnej, Basson[3] zaproponowała dodatkowo rozróżnienie między spontanicznym i reaktywnym pożądaniem seksualnym. Pożądanie spontaniczne obejmuje doświadczenie pojawiania się głodu wrażeń seksualnych. Jako stałe zjawisko jest ono bardziej charakterystyczne dla mężczyzn niż dla kobiet, spośród których wiele, zwłaszcza będących w stałej relacji, odczuwa potrzebę seksualną głównie w odpowiedzi na kontakt intymny z partnerem.[4] Kolejny wymiar zjawiska pożądania opisuje Bancroft, który zakłada istnienie dwóch systemów kontrolujących nasilenie przeżyć i reakcji seksualnych: pobudzającego i hamującego.[5]
Obniżenie pożądania seksualnego – zaburzenie czy objaw?
Ocena jakości i siły pożądania seksualnego ma charakter wysoce subiektywny. Jakkolwiek jest możliwe zbadanie nasilenia poszczególnych jego aspektów (np. częstości inicjowania kontaktów seksualnych), nie ma tu obiektywnych norm. Niewątpliwie zarówn...
