Seksuologia

Seksualność osób transpłciowych

dr n. med. Monika Szymańska
mgr Ewelina Lasiuk
prof. dr hab. n. med. Zbigniew Lew-Starowicz

Zakład Seksuologii Medycznej i Psychoterapii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa

Adres do korespondencji:

dr n. med. Monika Szymańska

Zakład Seksuologii Medycznej i Psychoterapii CMKP w Warszawie

Samodzielny Szpital Kliniczny im. W. Orłowskiego

ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa

  • Zagadnienia związane z seksualnością osób transpłciowych – co wiemy, a czego jeszcze musimy się dowiedzieć
  • Reaktywność seksualna, libido, orgazm u transseksualnych mężczyzn i kobiet
  • Zachowania seksualne przed tranzycją i po jej dokonaniu

W ostatnich latach obserwuje się rosnące zainteresowanie zagadnieniami związanymi z seksualnością osób transpłciowych. Wynika to z wielu przyczyn, wśród których wymienia się m.in. wzrost liczby pacjentów z problemami dotyczącymi tożsamości płciowej szukających pomocy u specjalistów, kontrowersje związane z procesami tranzycji, detranzycji oraz retranzycji, aktywność organizacji i stowarzyszeń związanych ze środowiskiem LGBTQ (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer/Questioning), a także zaangażowanie mediów i polityków w działania związane z tym tematem. Piśmiennictwo poświęcone seksualności osób transpłciowych wydaje się imponujące, obejmuje bowiem setki pozycji. Jednak, jak ocenili Mattawanon i wsp. w metaanalizie badań z tego zakresu opublikowanej w 2021 r., spośród wstępnie uwzględnionych ponad 300 prac tylko 44 spełniały kryteria rzetelności1.

Transpłciowość dzieci i młodzieży

U dzieci i młodzieży spełniających kryteria diagnostyczne dysforii płciowej (wg DSM-5) objawy pojawiają się we wczesnym wieku. Zalicza się do nich m.in. uporczywe określanie siebie w kategoriach płci niebiologicznej, również podczas zabaw, symulowanie wyglądu i przebieranie się w ubrania typowe dla osób płci przeciwnej niż przypisana, nasiloną niechęć do cech płciowych własnego ciała, silną potrzebę posiadania pierwszorzędowych i/lub drugorzędowych cech płciowych płci przeciwnej2.

Brakuje pełnych danych epidemiologicznych dotyczących dzieci i młodzieży z dysforią płciową, dlatego dokładna częstość jej występowania jest trudna do określenia. Szacuje się, że wśród młodzieży tożsamość transpłciowa może dotyczyć ok. 1-4% osób. W badaniach przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wśród 2730 uczniów gimnazjum z San Francisco 1,3% określiło siebie jako osobę transseksualną3. Z kolei w badaniach oceniających dużą grupę 81 885 uczniów klas 9 i 11 w Minnesocie za osobę transpłciową uznało się 3,6% badanych z metrykalną płcią żeńską i 1,7% z męską4.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Transpłciowość dzieci i młodzieży

U dzieci i młodzieży spełniających kryteria diagnostyczne dysforii płciowej (wg DSM-5) objawy pojawiają się we wczesnym wieku. Zalicza się do nich [...]

Seksualność transseksualnych mężczyzn

Większość dostępnych badań koncentruje się na problematyce pożądania seksualnego u transseksualnych mężczyzn po przeprowadzeniu hormonoterapii lub operacyjnej korekty płci1. Jednak Kerckhof [...]

Seksualność transseksualnych kobiet

Z 12 badań przeprowadzonych wśród 1475 transseksualnych kobiet w 7 krajach wynika, że u większości hormonoterapia estrogenami i antyandrogenami spowodowała zmniejszenie [...]

Ocena wpływu zabiegów operacyjnych na seksualność

Z przeglądu badań wynika, że1,12,19:

Wnioski

Z analizy obszernego piśmiennictwa można wyciągnąć następujące wnioski:
Do góry