Gastroenterologia
Polekowe uszkodzenie wątroby
prof. dr hab. n. med. Tomasz Mach
- Polekowe uszkodzenie wątroby (DILI – drug-induced liver injury) jest reakcją niepożądaną na leki, suplementy diety lub zioła, a hepatotoksyczność leków stanowi poważne wyzwanie w praktyce lekarskiej. Niniejszy artykuł, zobrazowany trzema przypadkami klinicznymi, został poświęcony temu zagadnieniu
Przypadek 1
Mężczyzna, lat 42, zgłosił się na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) z powodu utrzymującej się od 2 tygodni żółtaczki, nudności i ciemnego zabarwienia moczu. W wywiadzie nie zgłaszał bólów brzucha ani innych dolegliwości. Przewlekle przyjmował metoprolol z powodu nadciśnienia tętniczego. Innych chorób nie podawał, nie stosował używek, a badania laboratoryjne wykonane 3 miesiące wcześniej nie wykazywały zaburzeń funkcji wątroby. Przed 3 tygodniami przeszedł 3-dniową kurację azytromycyną (500 mg/24 godz.) z powodu zapalenia migdałków, dodatkowo doraźnie stosował 1-2 tabletki dziennie paracetamolu. Azytromycyny ani innych antybiotyków makrolidowych nigdy wcześniej nie przyjmował.
W badaniu przedmiotowym stwierdzono zażółcenie skóry i białkówek oczu, bez innych nieprawidłowości. Badania laboratoryjne wykazały:
- znacznie podwyższone stężenie bilirubiny – 220 μmol/l
- wysoką aktywność aminotransferazy alaninowej (AlAT – alanine aminotransferase) – 475 j.m./l i asparaginianowej (AspAT – aspartate aminotransferase) – 395 j.m./l
- nieznaczny wzrost fosfatazy alkalicznej (ALP – alkaline phosphatase) – 130 j.m./l oraz γ-glutamylotranspeptydazy (GGTP – γ-glutamyltranspeptidase) – 140 j.m./l
- prawidłowe wartości parametrów krzepnięcia: znormalizowany współczynnik czasu protrombinowego (INR – international normalized ratio) – 1 oraz czas kaolinowo-kefalinowy (APTT – activated partial thromboplastin time) 28 s.
- brak wirusowego zapalenia wątroby (nieobecne w surowicy: HBsAg, anty-HBc IgM, anty-HAV IgM, anty-HCV, anty-CMV IgM, anty-EBV IgM).
Pozostałe podstawowe badania laboratoryjne i morfologia krwi obwodowej miały prawidłowe wyniki.
Badanie radiologiczne (RTG) klatki piersiowej nie ujawniło nieprawidłowości, podobnie w ultrasonograficznym (USG) jamy brzusznej nie stwierdzono zmian patologicznych (wątroba niepowiększona – 13 cm, prawidłowy echogram miąższu, pęcherzyk żółciowy cienkościenny, bez złogów, drogi żółciowe nieposzerzone, trzustka i śledziona niezmienione).
Wziąwszy pod uwagę związek wystąpienia uszkodzenia wątroby z wcześniejszym przyjęciem azytromycyny, wykluczenie ostrego wirusowego zapalenia wątroby i innych przyczyn wzrostu aminotransferaz we krwi oraz uwzględniając możliwe działania niepożądane...
