Złamania kości twarzoczaszki u dzieci są znacznie rzadziej spotykane niż u dorosłych, szczególnie u pacjentów poniżej 5. r.ż. Odsetek złamań poszczególnych kości uzależniony jest od wieku dziecka i wynika ze stosunku wielkości mózgo- do twarzoczaszki (8:1 u noworodków, 4:1 w wieku pięciu lat, 2:1 u dorosłych). Patomechanizm urazu znacznie różni się od tego u pacjentów dorosłych. W młodym wieku środkowe i dolne piętro twarzy znajdują się w retruzji w stosunku do protrudującej kości czołowej.[1,2] Oznacza to, że urazy okolicy głowy i szyi we wczesnych latach dzieciństwa znacznie częściej przebiegają jako złamania czaszkowo-mózgowe. Kości są mniej podatne na złamanie ze względu na większą elastyczność, mniejszą pneumatyzację zatok, grubszą otaczającą tkankę tłuszczową oraz stabilizację przez zawiązki zębów.

Ze względu na potencjał regeneracyjny, odłamy kostne mogą być już częściowo zrośnięte, począwszy od czwartego dnia od złamania, co sprawia trudności w ich prawidłowej późniejszej repozycji.[3] Brak zrostu lub wytworzenie stawu rzekomego są z kolei rzadko spotykane wśród dzieci. Zasady zaopatrywania złamań różnią się od tych stosowanych u dorosłych. Kluczowe jest ich szybkie diagnozowanie oraz zapewnienie odpowiedniej stabilizacji i zminimalizowanie negatywnego wpływu urazu na późniejszy wzrost kości, a tym samym efekt estetyczny i funkcjonalny. W niniejszej pracy omówione zostaną zasady leczenia złamań żuchwy u dzieci i młodzieży.

Epidemiologia

Dane dostępne w piśmiennictwie naukowym wskazują, że złamania kości twarzoczaszki stanowią jedynie od 0,6 do 1,2 proc. wszelkich urazów wśród pacjentów pediatrycznych. Częstsze występowanie wśrod płci męskiej jest znaczne w tym typie urazów (średni stosunek płci męskiej do żeńskiej wynosi 2:1). Odsetek złamań rośnie wraz z grupą wiekową pacjentów, ze względu na coraz większą aktywność fizyczną. Zmienia się również ich charakter. Na przykład dzieci poniżej 2. r.ż. zazwyczaj doznają urazu okolicy czołowej, natomiast starsze – okolicy bródki i wargi dolnej. Odsetek wypadków z udziałem młodych pacjentów jest większy w okresie wiosny i lata.[4] W retrospektywnym badaniu przeprowadzonym w Mayo Clinic wykazano, że do 43 proc. urazów dochodzi z udziałem pojazdu (rower, skuter itp.), 20 proc. podczas uprawiania sportu i ok. 11 proc. w wyniku pobicia. Najczęściej spotykane są złamanie wyrostka kłykciowego (ok. 50 proc.), spojenia (ok. 27 proc.), trzonu (9 proc.) i kąta żuchwy (8 proc.).[5]