Elementy składowe hemostazy

Do elementów hemostazy zaliczamy: ścianę naczyń krwionośnych, płytki krwi, układ krzepnięcia oraz układ fibrynolizy (ryc. 1).

Ściana naczynia krwionośnego składa się z trzech warstw:

• wewnętrznej – zbudowanej z pojedynczej warstwy komórek endotelium, których ujemny ładunek elektryczny powoduje odpychanie elementów komórkowych krwi,
• środkowej – zbudowanej z okrężnej mięśniówki gładkiej,
• zewnętrznej – zbudowanej w większości z włókien kolagenowych, odpowiadających za umocowanie naczynia do otaczających tkanek.

Na skutek urazu dochodzi do odruchowego skurczu mięśniówki naczyń krwionośnych, który ogranicza w pierwszym etapie wypływ krwi. Wyjątek stanowią naczynia włosowate, gdzie za skurcz odpowiedzialne są perycyty otaczające blaszkę podstawną.

Płytki krwi, zwane trombocytami, są najmniejszymi elementami morfotycznymi. Powstają w wyniku procesu różnicowania, dojrzewania i fragmentacji dojrzałych megakariocytów, będących ich komórkami prekursorowymi. Liczba płytek we krwi obwodowej stanowi 150-450 x 10⁹/l. Średni okres ich życia to 10 dni. Stare trombocyty są usuwane przez układ siateczkowo-śródbłonkowy śledziony i wątroby. Większość trombocytów krąży we krwi obwodowej, a reszta, zmagazynowana w śledzionie, zwana jest pulą wymienną. W procesie hemostazy tworzą pierwotny czop płytkowy, uczestnicząc jednocześnie w procesie fibrynolizy.

Układ krzepnięcia to złożony kaskadowy proces zmierzający do przemiany rozpuszczonego w osoczu fibrynogenu w nierozpuszczalną fibrynę. Udział w tym procesie biorą trombocyty i różne inne czynniki, w tym 12 białek osocza. Kolejność numeracji czynni...