Bisfosfoniany są naturalnymi analogami pirofosforanów (ryc. 1), w budowie chemicznej atom tlenu zastępuje atom węgla połączony z grupą hydroksylową R1 oraz azotem czy grupą aminową R2 (ryc. 2). Dzięki temu związki te są odporne na hydrolizę chemiczną, enzymatyczną i fizyczną. Mają zdolność nieodwracalnego wiązania się z hydroksyapatytem kości.[2] Przykładowe leki z grupy bisfosfonianów to: etydronian, alendronian, ryzedronian, ibandronian, zoledronian.

Zastosowanie bisfosfonianów i objawy niepożądane

Bisfosfoniany stosowane są w terapii schorzeń, u podstawy których leży zwiększona resorpcja kości. Najczęściej wykorzystuje się je w terapii osteoporozy, ale także w leczeniu choroby Pageta, terapii przerzutów nowotworowych do kości, leczeniu wrodzonej łamliwości kości. Bisfosfoniany działają na wielu poziomach: łączą się nieodwracalnie z hydroksyapatytem, hamują rekrutację oraz dojrzewanie prekursorów osteoklastów, uczynniając ich apoptozę, hamują angiogenezę. Podawane mogą być w postaci doustnej lub dożylnej, z różną częstotliwością: codziennie, raz w tygodniu, raz w miesiącu, a nawet raz w roku. Dlatego tak istotny jest prawidłowo zebrany wywiad, ponieważ chory może nie pamiętać otrzymania tylko jednej dawki leku.[3]