dr hab. n. med., dr n. hum. Sebastian Kłosek, prof. UM w Łodzi

Lato nadchodzi w tym roku tak, jakby mu się nie śpieszyło. A może przechodzi gdzieś daleko kwarantannę i nie może nam się w pełni objawić. Tymczasem my, w oczekiwaniu na słoneczne i ciepłe dni, nie możemy zaniedbywać samokształcenia i doskonalenia własnych umiejętności, dlatego w bieżącym numerze „Stomatologii po Dyplomie” proponujemy Państwu serię ciekawych artykułów na wakacje poświęconych praktycznym aspektom naszego zawodu.

W letnim numerze tematem numeru jest artykuł „Współczesne metody wypełniania kanałów korzeniowych”, który daje wgląd w ewolucję technik tego ważnego etapu leczenia endodontycznego. Opracowanie kanału korzeniowego współcześnie nie jest już kojarzone z drążeniem studni na Saharze, bowiem wprowadzenie nowoczesnych systemów maszynowych spowodowało usprawnienie pracy lekarza, jednak powinno ono wciąż być precyzyjnym postępowaniem opartym na znajomości anatomii oraz zasadach technicznych tej procedury. Podobnie jest z przebiegiem wypełniania kanałów korzeniowych. Od czasów szerokiej aplikacji w stomatologii klasycznej metody kondensacji bocznej gutaperki na zimno, która pozostaje złotym standardem w endodoncji, wprowadzono szereg nowych możliwości z wykorzystaniem uplastycznionej gutaperki. Autorka przedstawia nie tylko metodę klasyczną, ale także pokazuje nowe techniki, takie jak: metoda ciągłej fali, metoda iniekcyjna ciepłej gutaperki oraz wypełnienia gutaperką umieszczoną na specjalnym nośniku. Istotnym aspektem jest zobrazowanie wad i zalet tych technik oraz wskazanie sytuacji klinicznych, w których są one dobrym rozwiązaniem. Należy jednak pamiętać, że właściwe wypełnienie kanału korzeniowego jest częścią sukcesu w leczeniu endodontycznym, bo podobnie jak wykopanie wspomnianej studni na Saharze przy jej niewłaściwym zabezpieczeniu i ochronieniu wlotu z pewnością zakończy się niepowodzeniem, tak i odbudowa korony leczonego zęba będzie miała wpływ na długoterminowe utrzymanie efektu terapeutycznego.

Innym ciekawym artykułem jest „Zespół zdrętwiałego podbródka – definicja, przyczyny, diagnostyka”. Okazuje się, że nie tylko wakacyjne eskapady mogą doprowadzić do bólu w obrębie dolnej części twarzy. Stan ten, będący neuropatią czuciową nerwu bródkowego, może być jednym z pierwszych objawów chorób ogólnych, takich jak cukrzyca, stwardnienie rozsiane, kolagenozy czy różnego rodzaju infekcje. Może być związany z nowotworami, i to nie tylko rozwijającymi się lokalnie, ale także występującymi w miejscach odległych, takimi jak rak gruczołu sutkowego, gruczołu krokowego czy chłoniaki. Autorzy zwracają uwagę na fakt, że to właśnie stomatolodzy są często pierwszymi lekarzami stykającymi się z tymi pacjentami. Podają również algorytm diagnostyczny. Uważam za cenne w tym wypadku wskazanie na konieczność szerszego przeanalizowania możliwych przyczyn tego objawu i rozważenie go w ramach czujności onkologicznej, która powinna nam towarzyszyć nieustannie.

Polecam Państwa uwadze również artykuł „Wpływ doustnej antykoncepcji hormonalnej na stan zdrowia jamy ustnej” poruszający problemy, z którymi może zetknąć się stomatolog u kobiet stosujących leczenie hormonalne. Jest to dość duża grupa pacjentek, dlatego wydaje się zasadne uzupełnienie naszej wiedzy na temat tego, jak doustna antykoncepcja hormonalna wpływa na stan higieny jamy ustnej, ilość i skład śliny, mikroflorę bakteryjną, stan przyzębia, ryzyko występowania próchnicy, zmiany w obrazie radiologicznym czy ryzyko wystąpienia powikłań po ekstrakcji zęba. Dodatkowo autorzy wskazują model opieki nad taką pacjentką w oparciu o interdyscyplinarne podejście.

A kiedy już Państwo będą miło spędzać czas na leżaku na plaży, pustyni czy w górach z bieżącym numerem „Stomatologii po Dyplomie” w ręku, proszę, pamiętajcie o ochronie skóry i oczu przed promieniowaniem ultrafioletowym. Życzę Państwu miłej lektury i spokojnych, acz udanych wakacji!