Objawowe mięśniaki macicy – operacje alternatywne wobec subtotalnej histerektomii

prof. dr hab. n. med. Andrzej Malinowski
dr n. med. Jan Bieńkiewicz
lek. Beata Antosiak

Klinika Ginekologii Operacyjnej i Endoskopowej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Jan Bieńkiewicz

Klinika Ginekologii Operacyjnej i Endoskopowej,

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Rzgowska 281/289, 93-338 Łódź

e-mail: jan.bienkiewicz@umed.lodz.pl

  • Przegląd oszczędzających metod chirurgicznego leczenia mięśniaków macicy i kryteriów doboru adekwatnej techniki
  • Znaczenie właściwej hemostazy, odpowiedniego manipulowania tkankami oraz skutecznej techniki szycia loży po mięśniakach w osiągnięciu dobrych rezultatów terapeutycznych u pacjentek poddanych miomektomii
  • Profilaktyka przeciwzrostowa oraz kwestia integralności i wytrzymałości blizny po wyłuszczeniu mięśniaka w kontekście przyszłości położniczej pacjentki

Mięśniaki macicy (leiomyomata), zwane także włókniakami macicy, to łagodne nowotwory wywodzące się z mięśniówki macicy, które przede wszystkim dotyczą kobiet w wieku reprodukcyjnym1. Według danych z piśmiennictwa mięśniak macicy jest najczęściej wykrywanym guzem w ciele kobiety i szacuje się, że do momentu rozpoczęcia menopauzy patologia ta wystąpi aż u 70% kobiet2,3. Niemniej tylko u 25% aktywnych hormonalnie kobiet dojdzie do manifestacji klinicznej mięśniaków i tylko 25% pacjentek z tymi guzami będzie wymagało leczenia1,4,5. Do ujawnienia się symptomów mięśniaków dochodzi najczęściej na tyle wolno i stopniowo, że w przeważającej większości przypadków są one zgłaszane lekarzowi dosyć późno3. Najczęstsze objawy mięśniaków, które stanowią wskazanie do interwencji medycznej, obejmują:

  • nieprawidłowe krwawienia maciczne (AUB – abnormal uterine bleeding), szczególnie obfite, krwotoczne miesiączki, których konsekwencją jest często przewlekła niedokrwistość
  • niepłodność
  • nieswoiste dolegliwości, w tym zarówno bólowe z obszaru miednicy mniejszej, jak i symptomy ze strony układu moczowego i pokarmowego.

Na charakter i nasilenie powyższych objawów wpływa wiele czynników, do których należą przede wszystkim rozmiar i liczba mięśniaków, a także topografia zmian6,7.

Metody leczenia chirurgicznego

W artykule „Leczenie mięśniaków macicy – co zamiast tradycyjnego leczenia chirurgicznego?”, który ukazał się na łamach „Ginekologii po Dyplomie” w marcu 2020 roku8, autorzy szczegółowo omówili możliwości postępowania niechirurgicznego u kobiet z mięśniakami macicy. Przedstawili wachlarz możliwości terapeutycznych, począwszy od różnych form leczenia hormonalnego, przez nowoczesne techniki ablacji, na embolizacji tętnic macicznych skończywszy. W niniejszym opracowaniu autorzy skupią się na leczeniu chirurgicznym objawowych mięśniaków macicy, z pominięciem technik radykalnych, takich jak wycięcie macicy czy amputacja trzonu macicy.

Optymalny sposób nieradykalnego leczenia mięśniaków powinien pozwolić osiągnąć trzy najważniejsze cele:

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Planowanie oszczędzającego leczenia chirurgicznego

W doborze optymalnej metody oszczędzającego leczenia chirurgicznego trzeba brać pod uwagę takie czynniki, jak: liczba i wielkość mięśniaków, topografia zmian oraz [...]

Metody oszczędzającego leczenia chirurgicznego mięśniaków macicy

Miomektomia z dostępu histeroskopowego jest metodą z wyboru w przypadku zmian znajdujących się w jamie macicy i mięśniaków podśluzówkowych typu 0, [...]

Hemostaza

Ponieważ miomektomia jest operacją krwawą, szczególnego znaczenia nabiera taktyka hemostazy. Istnieje kilka sposobów, które mogą przyczynić się do lepszej kontroli nad [...]

Technika szycia

W przeciwieństwie do techniki szycia macicy po cięciu cesarskim dane z piśmiennictwa na temat optymalnej techniki zaopatrzenia loży po mięśniakach są [...]

Morcelacja

Techniką, która w miarę upowszechniania się metod małoinwazyjnych wzbudza coraz większe kontrowersje, jest morcelacja tkanek za pomocą noża obrotowego. Jest ona [...]

Profilaktyka przeciwzrostowa

Niezależnie od zastosowanej techniki operacyjnej i wybranego dostępu wyłuszczenie mięśniaków macicy wiąże się z ryzykiem powstawania zrostów, zarówno wewnątrzotrzewnowych, jak i [...]

Blizna

Na odrębne omówienie zasługuje także kwestia integralności i wytrzymałości blizny po oszczędzającym leczeniu chirurgicznym objawowych mięśniaków macicy w kontekście przyszłości położniczej [...]

Podsumowanie

Mięśniaki macicy są łagodnymi nowotworami, które wywodzą się z mięśniówki macicy. Szacuje się, że przypadłość ta dotyczy aż 70% kobiet w [...]
Do góry