Objawy niedoboru magnezu, które łatwo zlekceważyć – na co warto zwrócić uwagę?

Magnez jest jednym z kluczowych pierwiastków regulujących pracę mięśni, układu nerwowego, serca oraz metabolizmu energetycznego. Mimo to jego niedobór często rozwija się po cichu – pierwsze objawy bywają niespecyficzne, subtelne i łatwe do zignorowania. W efekcie wiele osób przez długi czas nie zdaje sobie sprawy, że przewlekłe dolegliwości mogą wynikać właśnie z niskiego poziomu tego pierwiastka.

Dlaczego niedobór magnezu jest tak częsty?

Stres, duża ilość kofeiny, intensywna aktywność fizyczna, jak również dieta uboga w zielone warzywa i produkty pełnoziarniste oraz niektóre leki (np. leki moczopędne) zwiększają zapotrzebowanie na magnez lub przyspieszają jego utratę. Co więcej, wraz z wiekiem wchłanianie magnezu spada.

Pierwsze sygnały, które łatwo przeoczyć

  1. Drżenia powiek i drobne skurcze mięśni
  2. Niewinne „tiknięcie” powieki czy sporadyczne drżenia mięśni rąk i nóg często są zrzucane na stres lub zmęczenie. Tymczasem to jedne z najwcześniejszych objawów niedoboru magnezu, który wpływa na pobudliwość nerwowo-mięśniową.

  3. Przewlekłe zmęczenie oraz spadek koncentracji
  4. Niski poziom magnezu zaburza produkcję energii w mitochondriach. Osoby z niedoborem magnezu często opisują swoje zmęczenie jako „osłabienie bez powodu”, któremu towarzyszą problemy ze skupieniem i spadek wydolności.

  5. Trudności z zasypianiem i płytki sen
  6. Magnez wpływa na układ nerwowy i równowagę neuroprzekaźników, w tym GABA, który jest odpowiedzialny za wyciszenie. Jego niedobór może prowadzić do problemów z zasypianiem, częstych wybudzeń czy uczucia niesatysfakcjonującego snu.

  7. Bóle głowy i napięcie mięśni szyi
  8. Napięciowe bóle głowy oraz uczucie „sztywnej szyi” to symptomy, które często współwystępują z niskim poziomem magnezu. Wynikają one z nadmiernej pobudliwości mięśni oraz zaburzeń regulacji naczyniowej.

  9. Pogorszenie nastroju, drażliwość, niepokój
  10. Magnez pełni ważną rolę w modulowaniu stresu. Jego niedobór może nasilać reakcję organizmu na bodźce stresowe, prowadząc do nadmiernej nerwowości, napięcia psychicznego i obniżenia nastroju.

Zaawansowany niedobór – objawy, które powinny zaniepokoić

Bolesne skurcze mięśni, kołatanie serca, drętwienia kończyn, a także zaburzenia rytmu mogą wskazywać na pogłębiający się deficyt. W skrajnych przypadkach niski poziom magnezu wpływa na gospodarkę elektrolitową, prowadząc do problemów sercowo-naczyniowych, silnego osłabienia oraz zaburzeń czucia.

Kto jest najbardziej narażony?

  • osoby narażone na przewlekły stres,
  • sportowcy i osoby pracujące fizycznie,
  • osoby stosujące leki moczopędne lub inhibitory pompy protonowej,
  • pacjenci z cukrzycą lub chorobami przewodu pokarmowego,
  • seniorzy z obniżonym wchłanianiem składników mineralnych,
  • kobiety w ciąży.

Kiedy warto zbadać poziom magnezu?

Jeśli przez kilka tygodni utrzymują się: drżenia mięśni, zmęczenie, kłopoty ze snem, skurcze lub kołatania serca – warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badania elektrolitów. Należy pamiętać, że klasyczne badania krwi nie zawsze w pełni odzwierciedlają poziom magnezu w tkankach, dlatego ocena objawów klinicznych jest równie ważna.

Jak wspierać organizm?

  • Zwiększenie podaży magnezu w diecie: pestki dyni, migdały, kakao, fasola, szpinak, kasza gryczana.
  • Ograniczenie kofeiny i alkoholu, które zwiększają wydalanie magnezu.
  • Techniki redukcji stresu: oddychanie, aktywność fizyczna.
  • Suplementacja: Warto wybierać preparaty zawierające organiczne formy magnezu o wysokiej przyswajalności, takie jak mleczan, ponieważ są one lepiej wchłaniane niż tlenek magnezu, który cechuje się niską biodostępnością. Najkorzystniej sięgać po leki w postaci tabletek dojelitowych, które umożliwiają dotarcie magnezu do miejsca najbardziej efektywnego wchłaniania.

Zamiast przyjmować jedną dużą dawkę, lepiej rozdzielić suplementację na 2–3 mniejsze porcje w ciągu dnia – pomaga to utrzymać stabilniejszy poziom magnezu we krwi i sprzyja jego optymalnemu wykorzystaniu przez organizm. Warto również rozważyć połączenie suplementacji magnezu z witaminą B6, która wspomaga jego przyswajanie.


Autor: mgr Aleksandra Kajdas

Podsumowanie

Niedobór magnezu może rozwijać się skrycie, a pierwsze objawy często zrzucamy na stres lub przemęczenie. Drżenia mięśni, problemy ze snem, przewlekłe zmęczenie czy pogorszenie nastroju to sygnały, których nie należy ignorować. Wczesne rozpoznanie i odpowiednia interwencja – dieta, redukcja stresu, a w razie potrzeby suplementacja – mogą skutecznie poprawić funkcjonowanie układu nerwowego i mięśni oraz zapobiec dalszym powikłaniom.

Bibliografia:

Gröber U., Schmidt J., Kisters K. Magnesium in Prevention and Therapy. Function. Nutrients. 2015;7(9):8199–8226.

de Baaij J.H.F., Hoenderop J.G.J., Bindels R.J.M. Magnesium in Man: Implications for Health and Disease. Physiological Reviews. 2015;95(1):1–46.