ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Od stomatologa dla dermatologów
Język geograficzny – zasady postępowania
Lek. dent. Monika Walis
Dr hab. med. prof. nadzw. Sebastian Kłosek
Zmiany o charakterze atrofii na błonie śluzowej języka omawiano w piśmiennictwie medycznym już na początku 1831 roku. Wtedy jednak nie określano ich mianem zmian geograficznych. Termin ten, odnoszący się do kształtu przypominającego zarysy kontynentów na mapie, został wprowadzony po raz pierwszy w piśmiennictwie niemieckim w 1854 roku. Dzisiaj zmiany te nazywane są językiem geograficznym, łagodnym wędrującym zapaleniem języka lub rumieniem wędrującym.[1]
Język geograficzny jest łagodnym stanem zapalnym błony śluzowej języka. Nie ma podłoża bakteryjnego ani grzybiczego. Charakteryzuje się występowaniem nieregularnych czerwonych i białych plam na grzbietowej powierzchni języka (ryc. 1). Plamy rumieniowe są atroficzne i nie mają brodawek nitkowatych. Białe obwódki, które otaczają czerwone plamy, składają się z regenerujących się brodawek nitkowatych i mieszaniny keratyny z neutrofilami. Brodawki grzybowate pozostają niezmienione. Atrofia ma tendencję do zmiany położenia, wzoru i rozmiarów w czasie. Obserwuje się dynamikę zmian, tzn. zanikanie i pojawianie się w innym miejscu i układzie pól z obwódką. Nieregularny charakter plam powoduje, że powierzchnia języka przypomina mapę. Zmiany mogą się czasem pojawiać na powierzchni brzusznej i bocznych powierzchniach języka lub w innych okolicach błony śluzowej jamy ustnej (geograficzne zapalenie jamy ustnej). U większości pacjentów obserwuje się jedną lub kilka zmian (ryc. 2). W niektórych przypadkach, gdy strefy atrofii brodawkowej są wyraźne, a keratotyczne marginesy są stosunkowo słabo zaznaczone, zmiany objawiają się jedynie jako czerwone plamy.[2,3]