Płytka paznokciowa, zbudowana w głównej mierze z keratyny, jest stale produkowana przez macierz paznokcia (z prędkością 3 mm na miesiąc w przypadku paznokci dłoni i 1 mm na miesiąc w przypadku paznokci stóp)¹. Składa się z 3 warstw – grzbietowej, pośredniej i wewnętrznej, ułożonych względem siebie w stosunku 3:5:2. Ich łączną grubość szacuje się na 196 warstw komórek².

W przypadku zakażeń aparatu paznokciowego struktura paznokcia zostaje zaburzona, co skutkuje zwykle przerostem płytki i powstawaniem hiperkeratozy podpaznokciowej. Infekcje bakteryjne występują najczęściej w wyniku urazu mechanicznego. Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem zakażeń aparatu paznokciowego są jednak infekcje grzybicze – wg źró­deł literaturowych 20% pacjentów po 60 r.ż. cierpi z powodu zakażeń wywołanych przez dermatofity³. Z uwagi na to, że infekcja zazwyczaj jest ograniczona tylko do paznokci, w pierwszym rzucie stosuje się leki miejscowe, jednak ich częsta aplikacja, zwłaszcza u starszych osób, w praktyce bywa trudna lub wręcz niemożliwa. Kluczowe znaczenie w uzyskaniu remisji po zastosowaniu leków miejscowych ma odpowiednie przygotowanie płytki paznokciowej do planowanej terapii.

Substancje zmiękczające płytkę paznokciową

W przypadku infekcji w obrębie płytki i/lub łożyska sukces terapeutyczny zależy przede wszystkim od koncentracji leku w tych strukturach. Niestety, większość preparatów miejscowych, które mogłyby znaleźć zastosowanie np. w leczeniu onychomykozy, nie jest w stanie osiągnąć stężenia terapeutycznego w docelowej tkance, szczególnie w sytuacji, gdy płytka paznokciowa jest patologicznie przerośnięta. Alternatywą dla leczenia miejscowego są leki systemowe, które wymagają jednak wysokiego stężenia we krwi, zanim osiągną odpowiednią koncentrację w strukturach aparatu paznokciowego⁴. Często wchodzą także w interakcję z lekami przyjmowanymi na stałe przez pacjentów, co dodatkowo ogranicza możliwości leczenia.

Zmiękczenie i zmiana właściwości fizycznych paznokcia są szczególnie pomocne jako przygotowanie do całkowitego mechanicznego usunięcia części chorobowo zmienionej płytki (lub redukcji jej grubości w miejscach, które nie uległy onycholizie) i odsło...