Dermatoonkologia
Rak z komórek Merkla
lek. Agata Mikucka-Wituszyńska1
lek. Klaudia Dopytalska1
Weronika Herniczek2
dr n. med. Elżbieta Szymańska1
dr hab. n med. Irena Walecka, prof. CMKP1
- Czynniki ryzyka rozwoju raka z komórek Merkla
- Zalecane metody diagnostyczne
- Leczenie pacjentów w zależności od stopnia zaawansowania choroby i obecności przerzutów
Rak z komórek Merkla (MCC – Merkel cell carcinoma) jest rzadkim, ale szybko postępującym i trudnym do leczenia guzem neuroendokrynnym skóry, który wiąże się z wysoką śmiertelnością. Charakteryzuje się agresywnym przebiegiem klinicznym i dużą skłonnością do wznowy miejscowej oraz przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych i odległych narządów. Zachorowalność jest niska (na poziomie 0,25-0,32/100 000 mieszkańców rocznie), ale stale wzrasta. Szczyt zapadalności przypada na ósmą dekadę życia, a występowanie znacząco rośnie z wiekiem, czego przyczyn upatruje się w przedłużającej się ekspozycji na czynniki ryzyka związane z MCC.
Czynniki ryzyka
Pomimo nie do końca poznanej etiologii wyodrębniono kilka czynników ryzyka rozwoju MCC:
- zakażenie wirusem polioma (poliomawirus raka z komórek Merkla; MCPyV – Merkel cell polyomavirus), stwierdzane w 80% potwierdzonych przypadków MCC
- stosowanie leków immunosupresyjnych
- zakażenie ludzkim wirusem nabytego niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus)
- przewlekła białaczka limfatyczna
- dodatni wywiad nowotworowy.
Częściej na ten nowotwór narażone są obszary skóry poddane ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe (UV), co przekłada się na jego lokalizację – ok. 48% przypadków występuje w obrębie głowy i szyi, ok. 35% na kończynach oraz ok. 10% na tułowiu. MCC dominuje wśród osób rasy kaukaskiej oraz u mężczyzn (występuje około dwukrotnie częściej niż u kobiet)1-8.
