Epidemiologia

Częstość alergii kontaktowej (rozumianej jako przynajmniej jeden dodatni wynik testu płatkowego) w populacji dziecięcej wzrasta. Przyczyn tego zjawiska należy upatrywać w coraz powszechniejszym narażeniu dzieci na różne substancje i produkty wykazujące potencjał alergizujący oraz we wzroście świadomości rodziców i lekarzy co do konieczności przeprowadzenia diagnostyki w tym zakresie.

Szacuje się, że problem alergii kontaktowej dotyczy 16,5% populacji dziecięcej (wartość porównywalna z częstością obserwowaną u osób dorosłych)¹. Należy jednak podkreślić, że dzieci są znacznie rzadziej poddawane testom alergologicznym. Tylko 1-10% testów wykonuje się u pacjentów pediatrycznych^2,3.

W badaniach przeprowadzonych w 11 europejskich krajach w grupie 6708 dzieci w wieku 1-16 lat z objawami wyprysku częstość uczulenia kontaktowego wynosiła 36,9%. Młodsze dzieci (0-5 r.ż.) uczulały się częściej (45,3%) w stosunku do dzieci starszych (6-12 lat; 13-16 lat), w przypadku których częstość występowania uczulenia wynosiła odpowiednio 33,3% i 34,4%. W cytowanym badaniu nie stwierdzono różnic w tym zakresie pomiędzy dziewczętami a chłopcami⁴.

Do uczulenia kontaktowego może dojść w każdym wieku. Najmłodsze (opisane w literaturze) dzieci, u których stwierdzono alergię kontaktową, miały poniżej 1 miesiąca życia⁵.

Obraz kliniczny

Najczęstszą manifestacją kliniczną uczulenia kontaktowego jest alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, które może przebiegać w sposób ostry lub przewlekły. W ostrych przypadkach zmiany mają charakter ognisk rumieniowo-obrzękowych, w obrębie których obserwuje się grudki wysiękowe pokrywające się z czasem strupkami, natomiast w przebiegu przewlekłym dochodzi do lichenifikacji skóry, zmiany zabarwienia, pogrubienia i pęknięć naskórka. Zwykle wykwitom towarzyszy mniej lub bardziej nasilony świąd. Zmiany chorobowe lokalizują się przeważnie w miejscu kontaktu skóry z czynnikiem wywołującym.