Zastosowanie echokardiografii wewnątrzsercowej podczas zabiegu zamknięcia uszka lewego przedsionka
dr hab. n. med. i n. o zdr. Witold Streb
- Echokardiografia przezprzełykowa (TEE) i śródsercowa (ICE) podczas zabiegu zamknięcia uszka lewego przedsionka (LAAC)
- Aspekty techniczne związane z wykorzystaniem ICE w trakcie LAAC
- Korzyści i ograniczenia omawianej metody obrazowania wewnątrzsercowego w monitorowaniu LAAC
Migotanie przedsionków, niezależnie od napadowego, przetrwałego lub utrwalonego charakteru, jest chorobą związaną ze zwiększonym ryzykiem udaru mózgu, wzrastającym wraz z wiekiem pacjentów oraz współchorobowością. Dostępne algorytmy, takie jak skala CHA2DS2-VA, pozwalają na identyfikację chorych o wysokim ryzyku udaru mózgu, u których bezwzględnie wskazane jest zastosowanie profilaktyki udarowej. Obejmuje ona w pierwszej kolejności doustne leki przeciwkrzepliwe, a w wybranych przypadkach zabiegi zamknięcia uszka lewego przedsionka (LAAC – left atrial appendage closure). Coraz więcej dostępnych danych wskazujących na korzystne wyniki odległe w grupie chorych poddanych zabiegom LAAC kształtuje najnowsze konsensusy, w których rekomenduje się tego typu zabiegi nie tylko w grupie osób z przeciwwskazaniami do stosowania doustnych leków przeciwkrzepliwych, lecz także w populacji chorych poddawanych zabiegom ablacji, pacjentom z nieskutecznymi efektami leczenia przeciwkrzepliwego, w trakcie którego doszło do udaru mózgu lub uformowania się skrzepliny1.
Rozszerzające się wskazania oraz rosnąca liczba chorych z migotaniem przedsionków powodują, że zabiegi LAAC są coraz częściej wykonywane. U części chorych, u których rozważa się LAAC, problemem – z uwagi na istniejące przeciwwskazania – może być wykonanie przezprzełykowego badania echokardiograficznego (TEE – transesophageal echocardiography), będącego podstawową formą obrazowania wykorzystywaną do nawigowania zabiegu (tab. 1)2. W takich przypadkach stosuje się echokardiografię śródsercową (ICE – intracardiac echocardiography).
Sondy stosowane w ICE
Obecnie dostępne są sondy ICE od 8 Fr do 12 Fr, umożliwiające obrazowanie 2D oraz 3D w czasie rzeczywistym. Większość z nich ma 64-fazową matrycę, zapewniającą obraz w kształcie klina, z którym wielu operatorów może czuć się komfortowo, ponieważ jest on podobny do obrazu uzyskiwanego za pomocą sond przezprzełykowych. Sondy są wyposażone w pokrętło – umożliwia ono zginanie końcówki narzędzia w czterech kierunkach (przednim, tylnym, lewym i prawym). Po odpowiednim odchyleniu sondy pozwalającym na wizualizację badanego obiektu można ją zablokować, tak by utrzymywała określone położenie. Do najczęściej wykorzystywanych należą sondy ViewFlex Xtra (Abbott Medical) o średnicy 9 Fr oraz Acuson AcuNav (Biosense Webster) dostępna w średnicach 8 Fr lub 10 Fr. Niedawno wprowadzono cewniki ICE umożliwiające obrazowanie 3D w czasie rzeczywistym, co ułatwia ocenę ostium uszka lewego przedsionka (LAA – left atrial appendage). Należą do nich VeriSight Pro (Philips), NuVision (Biosense Webster) i AcuNav Volume (Siemens Healthineers)3. Oprócz uzyskiwania obrazów 2D lub 3D za pomocą sond ICE można również rejestrować spektrum dopplerowskie przepływów.