Wykorzystanie ektoiny w pediatrii – praktyka a badania kliniczne
lek. Katarzyna Dąbrowska1,2
dr n. med. Katarzyna Kapszewicz1,3
prof. dr hab. n. med. Paweł Majak1,2
- Ektoina i jej wyjątkowe właściwości
- Skuteczność ektoiny w leczeniu chorób zapalnych skóry i stanów zapalnych dróg oddechowych u dzieci
- Zastosowanie ektoiny m.in. w dermatologii i alergologii w świetle badań klinicznych
Ektoina jako naturalna cykliczna tetrahydropirymidyna jest niskocząsteczkowym, wiążącym wodę, organicznym osmolitem. Miejscowo stosowana na ludzką skórę i błony śluzowe poprawia ich nawilżenie, zmniejsza obecność miejscowego stanu zapalnego, a także przywraca właściwe funkcje uszkodzonej bariery naskórkowej. Ze względu na swoje wyjątkowe właściwości ektoina znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i leczeniu różnych chorób, ze szczególnym uwzględnieniem chorób zapalnych skóry i stanów zapalnych dróg oddechowych.
Działanie ektoiny
Ektoina, naturalna tetrahydropirymidyna, jest wytwarzana przez ekstremofilne mikroorganizmy żyjące w warunkach skrajnego zasolenia, suszy, napromieniowania, pH i temperatury1. Dzięki swoim szczególnym właściwościom poprzez wytworzenie powłoki wodnej (tzw. hydrokompleks ektoiny) wokół białek wchodzących w skład błony komórkowej chroni komórki przed szkodliwymi czynnikami chemicznymi i fizycznymi2. Zwiększone uwodnienie błony komórkowej przyczynia się również do poprawy mobilności i funkcjonalności warstwy lipidowej, a zatem do lepszej odporności na warunki ekstremalne i redukcję przezskórnej utraty wody3. Jest to istotne zwłaszcza w leczeniu chorób zapalnych skóry, w tym atopowego zapalenia skóry, w których zewnętrzne czynniki drażniące i alergeny mogą przyczynić się do nasilenia objawów klinicznych, a wzmocnienie funkcji bariery naskórkowej jest ważnym elementem w ich opanowywaniu.
W ciągu ostatnich kilku lat korzystne właściwości ektoiny potwierdzono w badaniach zarówno klinicznych, jak i nieklinicznych. Oceniano skuteczność preparatów na bazie ektoiny w łagodzeniu objawów defektów bariery skórnej lub błon śluzowych (nosa, oczu, jamy ustnej, dróg oddechowych). Miejscowe zastosowanie ektoiny zostało przebadane pod kątem różnych wskazań klinicznych, takich jak: alergiczne zapalenie nosa i spojówek4, stany zapalne górnych i dolnych dróg oddechowych5, a także podrażnienie i stany zapalne powierzchni oka6.
Zastosowanie ektoiny w chorobach zapalnych skóry
Choroby zapalne skóry są znacznym obciążeniem dla dotkniętych nimi pacjentów. Stan zapalny skóry może być spowodowany przez różne czynniki i skutkować m.in. jej suchością, zaczerwienieniem oraz świądem. Jednymi z podstawowych celów leczenia są przywrócenie naturalnej bariery skórnej i złagodzenie objawów, które można uzyskać poprzez stosowanie zewnętrzne substancji zmiękczających7.