ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Badania
Pacjent w trakcie terapii przeciwzakrzepowej w gabinecie stomatologicznym – ocena postępowania lekarzy i lekarzy dentystów
Sławomir Gortych1
Maksymilian Harłukowicz1
Łukasz Dubniański1
Karolina Kiszka1
lek. dent. Artur Pitułaj2
lek. dent. Daniel Selahi2
dr hab. n. med. Paweł Kubasiewicz-Ross2
- Wskazanie na podobieństwa i różnice w postępowaniu lekarzy i lekarzy dentystów przed zabiegami stomatologicznymi u pacjentów będących w trakcie terapii przeciwzakrzepowej
- Znaczenie stażu praktyki medycznej oraz uzyskanych stopni specjalizacji dla postępowania w omawianym temacie
Wraz ze zwiększającą się średnią długością życia oraz pojawiającymi się schorzeniami cywilizacyjnymi wzrasta liczba osób przyjmujących leki hamujące funkcje układu krzepnięcia – doustne leki przeciwzakrzepowe (OA – oral anticoagulants)1. Istnieją dwie zasadnicze grupy OA. Pierwszą z nich stanowią leki przeciwpłytkowe, do których zaliczamy m.in.: inhibitory COX-1 (np. kwas acetylosalicylowy [ASA – acetylsalicylid acid]), inhibitory receptorów ADP (np. klopidogrel), blokery transportu adenozyny. Grupa druga to leki przeciwkrzepliwe, w tym: antagoniści witaminy K (VKA – vitamin K anatagonists), np. acenokumarol, oraz nowe doustne antykoagulanty (NOAC – novel oral antycoagulants), np. bezpośrednie inhibitory czynnika Xa (rywaroksaban) oraz inhibitor trombiny (dabigatran)1,2.
Wykonywanie zabiegów stomatologicznych u tej grupy pacjentów w przypadku nieodpowiedniego przygotowania farmakologicznego może wiązać się z powikłaniami krwotocznymi, niejednokrotnie wymagającymi dodatkowej interwencji, w tym hospitalizacji. Z tego powodu przez wiele lat dominował pogląd o konieczności odstawienia leków przeciwzakrzepowych przed zabiegiem chirurgicznym. Wiązało się to jednak ze wzrastającą liczbą powikłań zatorowo-zakrzepowych. Dlatego zostało wypracowane wspólne stanowisko kardiologiczno-stomatologiczne dotyczące zasad postępowania terapeutycznego w przypadku konieczności leczenia stomatologicznego pacjenta będącego w trakcie terapii przeciwzakrzepowej3. Wobec tego stanowiska ryzyko krwawienia zabiegowego zostało podzielone w zależności od inwazyjności procedury na: niskie, pośrednie oraz wysokie. Zdecydowana większość procedur stomatologicznych z zakresu stomatologii zachowawczej, periodontologii, protetyki oraz chirurgii stomatologicznej, w tym: implantacja lub ekstrakcja pojedynczego zęba lub kilku zębów o zwiększonej ruchomości, została zakwalifikowana do procedur o niskim ryzyku krwawienia. Do procedur o średnim ryzyku krwawienia należą: mnogie ekstrakcje i implantacje, zabiegi augmentacyjne tkanek miękkich oraz twardych materiałami kseno- i alloplastycznymi, w tym np. podniesienie dna zatoki metodą zamkniętą, a także wyłuszczenie torbieli zębopochodnej, jak również zabiegi związane z procedurą pobrania materiału do badania histopatologicznego, np. biopsja wycinkowa. Procedury obarczone dużym ryzykiem krwawienia to jednoczesne implantacje z zastosowaniem 6-10 implantów, podniesienie dna zatoki metodą otwartą, a także zabiegi z zakresu chirurgii plastycznej przyzębia (augmentacja tkanek miękkich przeszczepem autogennym)3.