Powikłania zabiegów kosmetycznych – manicure i pedicure
dr n. med. Magdalena Jałowska1
prof. dr hab. n. med. Ryszard Żaba2
Adres do korespondencji:
dr n. med. Magdalena Jałowska
Klinika Dermatologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
ul. Przybyszewskiego 49
60-355 Poznań
e-mail: mjalowska@ump.edu.pl
- Niebezpieczeństwa związane z zabiegami manicure i pedicure: uszkodzenia płytek paznokciowych, zakażenia bakteryjne i wirusowe, reakcje alergiczne
- Lampy do światłoutwardzania a ryzyko raka skóry – czy jest się czego bać
- Zalecenia dla osób korzystających z usług gabinetów kosmetycznych
Paznokieć to stwardniały przydatek skóry. Składa się z twardej warstwy zewnętrznej oraz bardziej elastycznej i giętkiej warstwy wewnętrznej. Typowa płytka paznokciowa jest w pełni skeratynizowaną strukturą. Grubość paznokcia ręki wynosi 0,5-0,75 mm, a paznokcia stopy 1,0-1,5 mm i wzrasta z wiekiem1,2. Płytki paznokciowe u rąk całkowicie odrastają w ciągu 4-6 miesięcy, a u stóp – w ciągu 12-18 miesięcy.
Początki stosowania kosmetyków do paznokci datuje się na 5000 r. p.n.e. W Chinach, Indiach i Egipcie kobiety używały henny do farbowania paznokci3. Obecnie 85-90% kobiet na świecie stosuje produkty do ich pielęgnacji i malowania4. Podczas zabiegów kosmetycznych może dochodzić do uszkodzenia płytek paznokciowych rąk lub stóp, zakażeń bakteryjnych, wirusowych czy reakcji alergicznych.
Oddzielanie się płytki paznokciowej (onycholiza)
Częściowe oddzielenie się płytki paznokciowej najczęściej rozpoczyna się od dystalnego końca, połączenie paznokcia z macierzą zostaje zachowane2. Zbyt staranne czyszczenie paznokci, manipulacja oraz efekt dźwigni, gdy paznokcie są za długie, mogą prowadzić do onycholizy. Podczas diagnostyki różnicowej można wykorzystać dermatoskop: obraz o charakterze roller coaster nails (ryc. 1) czy wybroczyny podpaznokciowe mogą świadczyć o manipulowaniu pod paznokciami ostrymi narzędziami (ryc. 2). Nadmierne użycie lakierów (w tym hybrydowych) lub zmywaczy do paznokci może skutkować onycholizą2. Paznokcie akrylowe są także czynnikiem ryzyka onycholizy, ponieważ akryl wiąże się silniej z płytką paznokciową niż paznokieć ze swoim łożyskiem5. Paznokcie akrylowe zmniejszają również odparowywanie wody z paznokcia (TOWL – transonychial water loss), co powoduje nadmierne nawodnienie płytki paznokciowej oraz łożyska i 6. Utwardzacze do paznokci zawierające 5% formaldehydu są kolejną potencjalną przyczyną oddzielenia się paznokcia od łożyska (ryc. 3)7.
Lamelarne rozszczepienie paznokcia (onychoschisis)
Onychoschizja to stan, w którym dystalny odcinek paznokcia rozszczepia się na 2 lub więcej poziomych warstw. Najczęstszą przyczyną jest nadmierne moczenie i suszenie rąk, zarówno podczas ekspozycji zawodowej, jak i prac domowych. Również zmywacz usuwający lakier wysusza płytkę paznokciową i uszkadza spoiwo między warstwą wewnętrzną i zewnętrzną1. W leczeniu zaleca się stosowanie preparatów natłuszczających płytkę paznokciową, najlepiej w formie maści.
Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:
Onychoreksja (onychorrhexis)
Wyżłobienia podłużne na paznokciach mogą być wrodzone i występować rodzinnie; często obserwuje się je u starszych osób, w przypadku niedoboru żelaza, [...]
Bruzdy, linie Beau-Reila
Są to linijne poprzeczne wgłębienia na płytkach paznokciowych powstające wskutek przejściowego uszkodzenia macierzy i czasowego obniżenia aktywności mitotycznej keratynocytów. Odległość bruzdy [...]
Leukonychia punktowa (leukonychia punctata)
Leukonychia punktowa oznacza białe plamki na paznokciach, o średnicy 1-2 mm, które odzwierciedlają zaburzenia rogowacenia. Najczęstszą przyczyną są urazy i manipulowanie [...]
Leukonychia pasmowata (leukonychia striata)
Leukonychia pasmowata jest najczęściej wywołana urazem leżącej części proksymalnej macierzy podczas manicure’u.
Przebarwienia paznokci
Przebarwienie paznokci wynika z zabarwienia keratyny przez pigmenty zawarte w lakierach. Może występować w każdym kolorze, jednak najczęściej przebarwienia powodują lakiery [...]
Zanokcica (paronychia)
Objaw zielonych paznokci, zielone paznokcie (chloronychia)
Onychomycosis
Wycinanie oskórków, ich odsuwanie, usuwanie polerką czy kontaktowe zapalenie skóry mogą przyczyniać się do wnikania grzybów chorobotwórczych. Shemer i wsp. wykonali [...]
Zakażenie mykobakteriami
W przypadku pacjentów korzystających z zabiegów pedicure, u których występują przewlekłe ropne zmiany na podudziach, nieulegające poprawie po wdrożeniu konwencjonalnej antybiotykoterapii, [...]
Zakażenia HBV, HCV, HIV
W trakcie zabiegów kosmetycznych (takich jak manicure czy pedicure) wykonywanych z użyciem niesterylnych ostrych narzędzi może dojść do zakażenia wirusami zapalenia [...]
Lampy do światłoutwardzania a fotostarzenie i ryzyko raka skóry
Lampy stosowane do światłoutwardzania lakierów hybrydowych i paznokci akrylowych emitują głównie promieniowanie UVA o dużym natężeniu, zbliżone do promieniowania emitowanego w [...]
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry
Ostre ACD rozwija się w ciągu 24-48 godz. po ekspozycji na alergen33. Początkowo zmiany zajmują obszar skóry, w obrębie którego doszło [...]
Zapalenie skóry z podrażnienia
Ostre kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia jest efektem jej ekspozycji na czynniki drażniące, toksyczne, które nawet po krótkim działaniu uszkadzają skórę. [...]
Objaw zużytych paznokci (worn down nails, overfiled nails)
Paznokcie łuszczycopodobne (pseudo-psoriatic nails)
Neuropatia obwodowa
Neuropatia obwodowa to rzadkie powikłanie związane z paznokciami akrylowymi. Opisywano je w kilku przypadkach u pacjentów z dodatnim wynikiem testu płatkowego [...]
Zalecenia dla osób korzystających z zabiegów pedicure i manicure w gabinetach kosmetycznych
W wyniku zabiegów kosmetycznych może dochodzić do uszkodzeń mechanicznych paznokci oraz podrażnień podczas usuwania skórek i stosowania zmywaczy. Paznokcie mogą stać [...]
Podsumowanie
W wyniku zabiegów kosmetycznych może dochodzić do uszkodzeń mechanicznych paznokci oraz podrażnień podczas usuwania skórek i stosowania zmywaczy. Paznokcie mogą stać [...]
