Definicje

Przedwczesne dojrzewanie płciowe

Za przedwczesne dojrzewanie uważa się pojawienie się wtórnych cech płciowych w wieku o 2 odchylenia standardowe wcześniejszym niż średnia dla danej populacji. Definicja ta opiera się na danych z badań populacyjnych dzieci w wieku przedpokwitaniowym i w okresie pokwitania, więc jak wszystkie definicje statystyczne ma ograniczenia w ocenie indywidualnego przypadku.

Pierwsze kliniczne objawy dojrzewania

Najczęściej pierwszym klinicznym objawem dojrzewania u dziewcząt jest osiągnięcie stadium II rozwoju gruczołów piersiowych w skali Tannera, u chłopców natomiast powiększenie jąder do >3 ml (objętość jąder ocenia się za pomocą orchidometru Pradera).

Granica wieku upoważniająca do rozpoznania przedwczesnego dojrzewania

W Europie uznano, że najwcześniej pierwsze objawy dojrzewania płciowego mogą pojawić się u dziewcząt w wieku 8 lat, a u chłopców – w wieku 9 lat.

Pod koniec ubiegłego wieku na podstawie badań epidemiologicznych w Stanach Zjednoczonych obniżono wiek graniczny prawidłowego dojrzewania u dziewcząt do 7 lat, ale parę lat później ukazało się opracowanie, z którego wynika, że u 12% dziewcząt z początkiem dojrzewania między 7 a 8 r.ż. można stwierdzić patologie wymagające leczenia.

W Europie nadal uznaje się za przedwczesne:

• pojawienie się u dziewczynek pierwszych objawów dojrzewania płciowego przed ukończeniem 8 r.ż. (dotyczy to zarówno powiększenia gruczołów piersiowych, jak i pojawienia się owłosienia płciowego)
• wystąpienie pierwszej miesiączki przed 9,5 r.ż. (choć niektórzy specjaliści za przedwczesne uznają menarche przed ukończeniem 10 lat).

Wczesne dojrzewanie płciowe

Rodzice szukają porady także w przypadkach, kiedy dojrzewanie płciowe rozpocznie się wcześnie, choć nie spełnia kryteriów przedwczesnego dojrzewania. Takie dojrzewanie w odróżnieniu od przedwczesnego nazywamy wczesnym, a postępowanie polega na szczegółowym wywiadzie i dokładnym badaniu lekarskim oraz udzieleniu informacji o szerokim przedziale czasowym początków prawidłowego dojrzewania płciowego. Badanie i obserwacja są wskazane nie tylko ze względu na oczekiwania rodziców, ale także z powodu ułomności definicji opartej na danych epidemiologicznych i statystycznych.

Rozszerzona definicja przedwczesnego dojrzewania płciowego

Rozszerzona definicja uwzględnia nie tylko wiek, ale też wzrost dziecka, u którego pojawiają się pierwsze objawy dojrzewania płciowego (dojrzewanie płciowe przed osiągnięciem wzrostu na poziomie 3 centyla dla dziewcząt 8-letnich i chłopców 9-letni...