Najczęstsze urazy ortopedyczne: postępowanie w POZ

Chłopiec, lat 16, przewrócił się na lodzie. Doznał urazu końca dalszego przedramienia prawego. Przyszedł na wizytę do lekarza POZ. Początkowo zgłaszał niewielkie dolegliwości bólowe, nieznaczny obrzęk oraz ograniczenie ruchomości. W gabinecie nastolatkowi założono chustę trójkątną, zastosowano zimne okłady oraz wysłano go na badanie RTG. Pacjent ponownie zgłosił się do lekarza POZ tego samego dnia z badaniem obrazowym na płycie CD (ryc. 3). Lekarz ocenił badanie i skierował pacjenta na SOR pobliskiego szpitala, oddalonego o mniej więcej 40 km, z rozpoznaniem złamania końca dalszego kości promieniowej oraz łokciowej prawej, z przemieszczeniem. Po badaniu podmiotowym, przedmiotowym oraz ocenie obrazu RTG nastolatek został skierowany na oddział chirurgii dziecięcej w celu leczenia operacyjnego.

Przypadek 4

  • Small 1746
  • Small 1784

Rycina 4. RTG kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. A. Projekcja AP. B. Projekcja boczna

Mężczyzna w wieku 67 lat przewrócił się w wannie, na skutek czego doznał urazu okolicy L-S kręgosłupa. Pacjent zgłosił się następnego dnia do lekarza POZ. Po badaniu przedmiotowym oraz podmiotowym otrzymał skierowanie na badanie RTG kręgosłupa L-S (ryc. 4). Dwa dni później mężczyzna zgłosił się z badaniem RTG (w opisie radiologicznym: nie stwierdza się zmian pourazowych w zakresie kręgosłupa L-S). Lekarz rodzinny rozpoznał stłuczenie odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa i zalecił leki przeciwbólowe, miejscowo plaster z diklofenakiem, odciążenie oraz kontrolę za 2 tygodnie.

Podsumowanie

Większość pacjentów, która zgłasza się do lekarza POZ, doznaje urazów niewielkiego stopnia i po przeprowadzeniu podstawowego badania oraz ocenie podstawowej diagnostyki obrazowej (RTG w 2 projekcjach) może być bez większego problemu leczona w gabinecie lekarza rodzinnego. Z reguły są to pacjenci, u których rozpoznaje się stłuczenie oraz skręcenie I stopnia. W takich przypadkach badanie RTG nie uwidoczni zmian pourazowych, a pacjent będzie zgłaszał dolegliwości bólowe, obrzęk oraz ograniczenie funkcji. Postępowanie terapeutyczne będzie się opierać przede wszystkim na włączeniu miejscowego leczenia przeciwbólowego (maści, żele, plastry), odciążeniu kończyny oraz zimnych okładach. Dzięki niemu dolegliwości powinny stopniowo ustępować. Jeśli jednak poprawa nie nastąpi bądź stan pacjenta będzie budzić wątpliwości, wskazana jest kontrola w poradni urazowo-ortopedycznej.