Psychodermatologia

Łuszczyca w trudnych lokalizacjach i jej wpływ na jakość życia

dr n. med. Iwona Makowska

Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Iwona Makowska

Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Czechosłowacka 8/10

90-001 Łódź

e-mail: iwona.makowska@umed.lodz.pl

  • Czynniki psychologiczne związane z występowaniem łuszczycy
  • Wpływ choroby na stan psychiczny, jakość życia i funkcjonowanie społeczne pacjentów
  • Szczególne lokalizacje łuszczycy a nasilenie zaburzeń psychicznych

Łuszczyca jest przewlekłą i nawracającą chorobą zapalną z charakterystycznymi zmianami w obrębie skóry, paznokci czy stawów. Występuje u ok. 2-3% populacji, w tym u 1/3 osób rozpoczyna się już w dzieciństwie. Dwa główne piki zachorowań przypadają na okres między 20 a 30 r.ż. oraz między 50 a 60 r.ż.

Mimo że zmiany łuszczycowe mogą rozwinąć się w każdej lokalizacji, niektóre z nich są zdecydowanie częstsze i bardziej charakterystyczne (łokcie, kolana, skóra głowy, szpara pośladkowa czy płytka paznokciowa). Same zmiany skórne są zróżnicowane zarówno pod względem morfologii, jak i nasilenia oraz miejsca występowania. Choroba może przejawiać się w formie nielicznych ognisk ograniczonych do wybranych okolic ciała lub przybierać ciężką postać z licznymi zmianami zajmującymi całą skórę i stawy, prowadzącą nawet do fizycznego inwalidztwa1,2.

Swoistymi czynnikami spustowymi bywają zarówno czynniki biologiczne, np. uraz, infekcja czy przyjmowane leki, jak i czynniki psychologiczne. O roli stresu piszą autorzy publikacji naukowych, jest on też wymieniany przez samych pacjentów jako czynnik wpływający na nasilenie zmian skórnych. Ocenia się, że może wpływać na wyzwolenie objawów choroby, jej zaostrzenie, a także nawrót. W wyniku interakcji czynników biopsychospołecznych nierzadko dochodzi do rozwoju swoistego błędnego koła: zmiany skórne są dla chorych przyczyną stresu, poczucia skrępowania w sytuacjach społecznych czy nawet lęku; przeżywanie opisanego dystresu prowadzi do negatywnej oceny swojego wyglądu, lęku przed społeczną stygmatyzacją i odrzuceniem, a w efekcie – do wycofania się z kontaktów społecznych; temu procesowi towarzyszy narastanie negatywnych emocji, co z kolei przyczynia się wtórnie do nasilenia zmian skórnych3.

Łuszczyca jako zaburzenie psychodermatologiczne

W psychodermatologii łuszczyca jest zaliczana zarówno do grupy chorób dermatologicznych, w których rozwoju podłoże psychofizjologiczne odgrywa kluczową rolę, jak i do grupy dermatoz stanowiących potencjalne źródło zaburzeń emocjonalnych lub będących czynnikiem spustowym dla rozwoju wtórnych zaburzeń psychicznych.

Częstymi zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi stwierdzanymi w łuszczycy są m.in. depresja, lęk czy aleksytymia. Ta ostatnia jest definiowana jako dysfunkcja w rozpoznawaniu i wyrażaniu emocji, częściej obserwuje się ją u chorych z łuszczycą o...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Stygmatyzacja

Osoby z chorobami dermatologicznymi często podkreślają, że reakcje innych ludzi na ich zmiany skórne są dla nich dotkliwszym obciążeniem niż same zmiany. [...]

Jakość życia

Od czasu wprowadzenia przez World Health Organization definicji zdrowia, które zostało ujęte jako stan pełnego dobrostanu – fizycznego, społecznego i psychicznego, a nie [...]

Szczególne lokalizacje zmian łuszczycowych

Szczególne lokalizacje zmian łuszczycowych wiążą się z większym wpływem na jakość życia. Należą do nich okolice eksponowane, takie jak twarz, skóra głowy, [...]

Podsumowanie

Negatywny wpływ łuszczycy na jakość życia pacjentów nie ogranicza się do aspektów czysto biologicznych tego schorzenia i innych zaburzeń somatycznych, które często [...]
Do góry