Od redakcji

Wstęp

prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior

Katedra i Klinika Kardiologii SUM, Katowice

Kardiologia po Dyplomie 2014; 13 (5): 1

Szanowni Państwo,
Drogie Koleżanki i Koledzy!

Osobom, które zdały w minionej sesji egzamin specjalizacyjny z kardiologii i chorób wewnętrznych, gratuluję. Tym, którzy przygotowują się do jesiennego egzaminu życzę dużo sił oraz uzupełniania wiedzy, m.in. artykułami z Kardiologii po Dyplomie. Maj i czerwiec obfitują w kursy, konferencje i szkolenia do specjalizacji, z których również warto skorzystać. A teraz proponuję majowy numer naszego pisma.
Rozpoczynamy artykułem dr Magdaleny Grochowskiej i prof. Władysława Sinkiewicza z Bydgoszczy na temat zastosowania nowych biomarkerów u chorych z niewydolnością serca.
Obecnie dla celów diagnostycznych i prognostycznych stosujemy w praktyce jedynie peptydy natriuretyczne. Ocena ich roli oraz interpretacja ich wartości są trudne wtedy, gdy u chorego z niewydolnością serca występuje niewydolność nerek. Autorzy zapoznają nas z nowymi biomarkerami oznaczanymi w przewlekłej chorobie nerek i w przypadkach ostrego uszkodzenia nerek oraz z ich znaczeniem rokowniczym.
W dziale Nadciśnienie tętnicze przeczytamy opracowanie prof. Andrzeja Januszewicza i prof. Włodzimierza Januszewicza z zespołem Kliniki Nadciśnienia Tętniczego IK w Warszawie na temat dysplazji włóknisto-mięśniowej tętnic. Ciekawe zagadnienie, które dzięki interesującemu przedstawieniu przez autorów nowych aspektów klinicznych zyskuje nowy kontekst. Przyzwyczailiśmy się do traktowania dysplazji włóknisto-mięśniowej tętnicy nerkowej u chorego z nadciśnieniem tętniczym jako zazwyczaj izolowanej anomalii. Obecnie wiemy, że patologia ta jest rodzajem arteriopatii, która może obejmować także inne obszary naczyniowe i być uwarunkowana rodzinnie. W artykule dowiemy się o tym, jak diagnozować i jak leczyć takie schorzenie występujące głównie u kobiet w młodym wieku.
Tego, że migotanie przedsionków w różnych postaciach klinicznych jest zazwyczaj groźną w perspektywie arytmią, szczególnie wtedy, gdy po ustaleniu wskazań nie stosuje się leczenia przeciwkrzepliwego, nie trzeba już udowadniać. Takim zagrożeniem może być nierozpoznana, niema postać takiej arytmii. Interesujący artykuł doc. Krzysztofa Szydło z Katowic prezentuje metody identyfikacji tej formy arytmii, m.in. u chorych z wszczepionym stymulatorem, defibrylatorem, oraz opisuje występowanie niemego AF u chorych po ablacji oraz z udarem mózgu.
Dla doświadczonego echokardiografisty spojrzenie na wymiar i funkcję lewego przedsionka pozwala w dużym stopniu na wnioskowanie o stanie hemodynamicznym lewej komory. Artykuł doktorów Marcina Konopki, Wojciecha Króla i doc. Wojciecha Braksatora z WUM poszerza spojrzenie na morfologię i czynność lewego przedsionka o nowe techniki oceny odkształcania przedsionka z zastosowaniem metod doplera tkankowego oraz śledzenia markerów akustycznych, które są przydatne w prognozowaniu w różnych strukturalnych chorobach serca, chociaż nie są jeszcze stosowane rutynowo w tym celu. Artykuł jest również bardzo dobrym źródłem szkoleniowym dla każdego kardiologa, przypominającym normy i podstawy oceny lewego przedsionka za pomocą konwencjonalnej echokardiografii.
Zapalenie mięśnia sercowego nadal stanowi trudne zagadnienie zarówno od strony diagnostyki etiologii schorzenia, jak i optymalnej terapii, w szczególności w jego piorunującej postaci z objawami ciężkiej niewydolności serca. Artykuł doktorów Daniela Śliża, Andrzeja Folgi i prof. nadzw. Artura Mamcarza z WUM zawiera opis metod diagnostycznych oraz nadal ograniczonych możliwości terapii tego stanu chorobowego.
Coraz trudniej byłoby, jak sądzę, obejść się w numerze Kardiologii po Dyplomie bez artykułu o przypadkach EKG. Doc. Krzysztof Szydło „częstuje” nas obecnie drugą częścią wskazań holterowskich, przytaczając zapisy z arytmią komorową wraz z opisem wyniku badania elektrofizjologicznego. Podobnie działy diagnostyczne ECHO oraz TK, MR, prowadzone przez prof. Mirosława Kowalskiego i dr Magdalenę Zagrodzką (trzecia część wskazań do MR), znakomicie wypełnione diagnostycznymi obrazami pokazują nam, jak duże są możliwości tych metod diagnostycznych.
Z działu Doniesienia ostatniego miesiąca dowiemy się m.in., że 1) spironolakton nie poprawia rokowania w niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową (badanie TOPCAT); 2) NLPZ zwiększają ryzyko wystąpienia migotania przedsionków; 3) tromboliza w ostrej zatorowości płucnej umiarkowanego ryzyka nie zmniejsza śmiertelności, natomiast zwiększa istotnie ryzyko powikłań krwotocznych, w tym udarów mózgu; 4) hipotensyjna denerwacja tętnic nerkowych nie jest skuteczna (badanie SIMPLICITY HTN-3); 5) dostęp przezpromieniowy w pierwotnej PCI w STEMI jest korzystniejszy od przezudowego (STEMI-RADIAL).

Do góry