Ocena morfologii i funkcji lewego przedsionka

Lewy przedsionek położony między żyłami płucnymi i jamą lewej komory odgrywa istotną rolę w napełnianiu lewej komory serca. U osób z zachowanym rytmem zatokowym można wyróżnić trzy oddzielne fazy funkcjonalne opisujące jego czynność:

1. zbiornik (rezerwuar) – w czasie skurczu lewej komory krew z żył płucnych napływa do lewego przedsionka, zamknięta zastawka mitralna sprawia, że jama przedsionka stopniowo wypełnia się spływającą krwią, a o stopniu wypełnienia decyduje podatność ścian przedsionka i pośrednio objętość końcowoskurczowa lewej komory,
2. kanał (konduit) – po zakończeniu fazy skurczu, zastawka mitralna otwiera się, co skutkuje swobodnym napływem krwi z lewego przedsionka i żył płucnych do lewej komory (faza wczesnorozkurczowa), o charakterze swobodnego przepływu przez przedsionek decyduje jego podatność oraz stopień relaksacji i podatności lewej komory,
3. pompa skurczowa – po zakończeniu fazy wczesnego (swobodnego) napełniania dochodzi do skurczu lewego przedsionka i wtłoczenia pozostającej w nim krwi do jamy lewej komory (faza późnorozkurczowa); co powoduje jej optymalne wypełnienie przed rozpoczynającym się za chwilę skurczem, skurcz przedsionka odpowiada za 15-30% napełniania lewej komory; faza ta jest bezpośrednim wykładnikiem czynności skurczowej lewego przedsionka, ale w istotny sposób zależy od trzech innych zmiennych – powrotu żylnego, ciśnienia końcoworozkurczowego lewej komory oraz jej rezerwy skurczowej.

Znajomość zasad pracy lewego przedsionka w różnych sytuacjach klinicznych jest pomocna w zrozumieniu patofizjologii wielu chorób układu krążenia. Ocena morfologii i funkcji przedsionka u danego chorego może stanowić cenne uzupełnienie wywiadu klinicznego oraz być potrzebna do zrozumienia i właściwej interpretacji naturalnego przebiegu choroby.

Anatomia i funkcja lewego przedsionka oceniana jest przy zastosowaniu różnych technik obrazowych (echokardiografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny). Echokardiografia jako badanie nieinwazyjne, wykonywane w czasie rzeczywistym, łatwo dostępne i tanie wydaje się optymalną metodą diagnostyczną w ocenie lewego przedsionka. Pozostałe techniki obrazowania w ściśle wybranych przypadkach mogą stanowić cenne uzupełnienie diagnostyki echokardiograficznej [1,2].

Ocena morfologii lewego przedsionka

Lewy przedsionek udaje się uwidocznić w wielu projekcjach echokardiograficznych. Podczas wykonywania pomiarów szczególnie przydatne są: projekcja przymostkowa w osi długiej oraz projekcje koniuszkowe (dwujamowa i czterojamowa) w trybie obrazowania...