Oznaczanie IgE w surowicy

Podwyższenie całkowitego stężenia immunoglobuliny E (c-IgE) nie zawsze towarzyszy chorobom alergicznym, jednak jej prawidłowe wartości nie wykluczają obecności alergii. Oznaczanie w surowicy stężenia c-IgE ma niską wartość predykcyjną w diagnostyce chorób alergicznych – w przeciwieństwie do pomiaru stężenia alergenowo swoistych przeciwciał IgE (as-IgE), który ma już znaczenie praktyczne.^15-18

Oznaczanie IgE we łzach

Oznaczanie stężenia c-IgE we łzach jest czułym, lecz nieswoistym testem w diagnostyce alergicznych chorób oczu. Stężenie IgE >16 j.m./ml stwierdza się u 98% pacjentów z SAC i 100% z PAC oraz u 60-100% chorych z VKC i u 80% z AKC. Podwyższone stężenie IgE we łzach może występować również w innych chorobach atopowych przebiegających bez objawów ocznych. Wynik tego testu należy więc traktować jako pomocniczy, jedynie sugerujący alergiczne podłoże choroby oczu.^15-18

Oznaczanie eozynofili i markerów pochodzenia eozynofilowego we łzach

Oznaczanie eozynofili w surowicy w diagnostyce alergii ocznej jest mało wartościowe, natomiast wykrycie choćby jednego eozynofila w badaniach cytologicznych łez stanowi kryterium rozpoznania choroby alergicznej oka.

Ponadto oznaczanie patognomonicznych dla zapalenia alergicznego eozynofilowego białka kationowego czy neurotoksyny eozynofilowej we łzach jest wiarygodnym markerem aktywności zapalenia eozynofilowego.^15-18

Test prowokacji dospojówkowej

Charakteryzuje się wysoką swoistością i czułością, wyższą niż testy skórne. Służy do wykrywania alergii miejscowej w obrębie spojówek lub potwierdzenia mechanizmu IgE-zależnego objawów alergii oka w przypadku niecharakterystycznych i/lub ujemnych wyników testów skórnych i w przypadku braku as-IgE w surowicy.^15-17

Cytologia impresyjna spojówek

Służy do oceny komórek nabłonka spojówki. Jest łatwą do przeprowadzenia, nieinwazyjną metodą diagnostyczną. Cechami typowymi dla AZS są: wzrost liczby eozynofili, bazofili, limfocytów, zmiany kształtu jąder komórkowych, fragmentacja komórek nabłonka spojówki oraz wzrost liczby i przerost komórek kubkowych. Wyniki cytologii impresyjnej są jednak mało swoiste, uzyskane wyniki mogą być fałszywie ujemne.^15-18

Badanie cytologiczne zeskrobin spojówkowych

Materiał pobiera się ze spojówki tarczkowej powieki górnej, a otrzymany preparat jest oceniany pod mikroskopem. Określa się liczbę eozynofili, neutrofili, limfocytów i monocytów.^15-18

Biopsja spojówki

Umożliwia histopatologiczną ocenę spojówki. W pobranym materiale ocenia się skład komórkowy nacieku zapalnego w obrębie nabłonka oraz warstwy właściwej spojówki. Ze względu na inwazyjność tej metody sięga się po nią bardzo rzadko w diagnostyce alergicznych chorób powierzchni oka.^15-16

Zespół suchego oka

Ocena menisku łez

Obejmuje ocenę wysokości oraz konfiguracji menisku łez wzdłuż brzegu powieki dolnej. Prawidłowo menisk łez powinien mieć wysokość >1 mm, być wypukły i niepoprzerywany.^6,7

Ocena fałdów spojówkowych równoległych do brzegu powieki

Mierzonym parametrem jest wysokość fałdów spojówkowych równoległych do brzegu powieki. Są one najlepiej widoczne zwykle w kwadrancie skroniowo-dolnym szpary powiekowej. Zmiany ocenia się w 5-stopniowej skali LIPCOF (lid-parallel conjunctival fold ) 0-4. Są one odzwierciedleniem zwiększonych naprężeń między powiekami a spojówką wynikających z zaburzeń filmu łzowego.^6,7