Jednym z niezbędnych elementów kontroli przed- i pooperacyjnej jest badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego. W badanej grupie nie doszło do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, które wymagałoby wdrożenia leczenia. Jednym z niezbędnych badań, które należy wykonać bezpośrednio po zabiegu, jest ocena położenia soczewki fakijnej względem soczewki własnej pacjenta. Pożądanym efektem anatomicznym jest obecność tzw. vault, czyli szczeliny między soczewkami świadczącej o braku bezpośredniego kontaktu sztucznej soczewki z własną pacjenta (ryc. 6).

Uzyskane wyniki badań w materiale własnym potwierdzają dużą skuteczność korekcji wad z użyciem wszczepu fakijnego. W trakcie kolejnych kontroli pooperacyjnych, odbywających się po miesiącu, 6 miesiącach, a następnie po roku od wykonania zabiegu (ostatnie dwa badania kontrolne wykonano tylko u części pacjentów), nie stwierdzono spadku ostrości wzroku do dali ani do bliży. W badaniu biomikroskopii bezpośredniej nie stwierdzono pojawienia się zaćmy podtorebkowej przedniej. Poziom zadowolenia pacjentów był bardzo wysoki, chociaż najstarsza, 42-letnia pacjentka z wysoką krótkowzrocznością przedoperacyjną zgłaszała problemy z widzeniem do bliży po długim dniu pracy. Kolejnych dwóch pacjentów w trakcie kontroli przeprowadzonej miesiąc po zabiegu zgłosiło dodatkowo objawy typu halo w trakcie prowadzenia samochodu w nocy. Objawy te nie ustąpiły całkowicie, ale znacznie się zmniejszyły po 6 miesiącach od zabiegu.

Jak już wcześniej wspomniano, liczba komórek śródbłonka z czasem się zmniejsza w przypadku wszczepu każdego modelu soczewki fakijnej. Dlatego pooperacyjna ocena jej liczby powinna być dokonywana systematycznie, przynajmniej co 12 miesięcy. Dotyczy to szczególnie oczu, w których zostały użyte soczewki mocowane do tęczówki, nie wspominając już o największej przyczynie ich ubytku, tj. wszczepach mocowanych w kącie przesączania. Częstość wykonania badania można zwiększyć w przypadku wystąpienia objawów dekompensacji rogówki. Stan ten wymaga usunięcia takiego wszczepu. Rekomendacje stowarzyszenia American Academy of Ophthalmology (AAO) wskazują, że utrata liczby komórek >25% jest wskazaniem do usunięcia wszczepu. Według danych cytowanych przez Belluciego, 3% pacjentów z soczewką Artiflex oraz 1-3% pacjentów z soczewką Artisan wymagało wykonania tej procedury5.

Podsumowanie

Wszczep fakijny jest bezpieczną i skuteczną metodą, którą można wziąć pod uwagę w przypadku chęci trwałej korekcji istniejącej wady wzroku. Metoda ta pozwala na korekcję praktycznie wszystkich wad w zakresie krótkowzroczności, nadwzroczności, astygmatyzmu i wad mieszanych. Kluczem do uzyskania zadowalającego efektu pooperacyjnego jest postawienie sobie właściwego celu w zakresie korekcji. W przypadku wszczepu fakijnego celem powinno być uzyskanie jak najlepszego efektu widzenia bez potrzeby stosowania dodatkowej korekcji, czyli widzenia porównywalnego do widzenia u osób normowzrocznych z zachowaną akomodacją. Czynnik ekonomiczny i bezpieczeństwo zabiegu powinny być wzięte pod uwagę przy wyborze procedury zabiegowej, dlatego u pacjentów, których wada kwalifikuje się do korekcji z użyciem metody laserowej, należy rozważyć właśnie tę opcję jako tańszą i bezpieczniejszą niż wszczep fakijny. W przypadku utraty zdolności akomodacyjnych procedurą z wyboru powinna być refrakcyjna wymiana soczewki.

Biorąc pod uwagę powyższe wskazania, wszczep fakijny jest najlepszą metodą korekcji wysokich wad wzroku w oczach z zachowaną akomodacją oraz wad niekwalifikujących się do korekcji z użyciem metody laserowej. Aby na długo utrzymać widzenie na dobrym poziomie, badania kontrolne – oprócz oceny ostrości wzroku, ciśnienia wewnątrzgałkowego i stanu soczewki pacjenta – powinny w każdym przypadku obejmować badanie liczby komórek śródbłonka, szczególnie w oczach, w których użyto wszczepu fakijnego przedniokomorowego.

Do góry