Ryc. 1. Zespół: od prawej lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha, prof. Mirosław Wielgoś, prof. Thomas Kohl, dr Przemysław Kosiński, lek. Rafał Wojdacz.

Pionierską w Polsce fetoskopową operację rozszczepu kręgosłupa u 25-tygodniowego płodu przeprowadzili lekarze z I Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa WUM, kierowanej przez prof. dr. hab. med. Mirosława Wielgosia.

W przełomowej operacji uczestniczyli: dr n. med. Przemysław Kosiński, lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha, lek. Rafał Wojdacz, mgr Monika Hiszpańska oraz Sabrina Wagner i prof. Thomas Kohl – prekursor fetoskopowych operacji rozszczepu kręgosłupa płodu. To właśnie pod jego okiem w szpitalu uniwersyteckim w Giessen szkolili się polscy specjaliści.

Operację przeprowadzono u 38-letniej pacjentki, mieszkanki województwa pomorsko-kujawskiego, która z powodu przeciwwskazań (dwa cięcia cesarskie, laparoskopia) nie została zakwalifikowana do operacji przepukliny kręgosłupa płodu metodą chirurgii otwartej, którą wykonuje ośrodek w Bytomiu.

Zabieg trwał cztery godziny

Podobnie jak w laparoskopii, w jamie macicy operatorzy wykonali trzy małe otwory o średnicy kilku milimetrów, za pomocą których założyli trokary do jamy owodni. Ponieważ widoczność do tego bardzo precyzyjnego zabiegu w środowisku wodnym, które jest naturalne dla płodu, jest słaba, konieczne było częściowe odpompowanie płynu owodniowego i wprowadzenie do jamy macicy dwutlenku węgla, tak aby operowana część ciała dziecka znajdowała się w środowisku gazowym.

– Dzięki temu, po pierwsze, uzyskuje się bardzo dobrą widoczność, a po drugie, umożliwia to również używanie elektrokoagulacji, czyli można wykonać operację polegającą na wycięciu fragmentu nieprawidłowej tkanki. Technicznie operacja jest bardzo trudna, bo igła, którą dokonujemy szycia, ma zaledwie 13 mm – wyjaśnia dr Przemysław Kosiński.

– Warto podkreślić, że w operacji uczestniczyła lekarka, która wykryła tę wadę i spowodowała, że pani Wiesława znalazła się w naszym ośrodku. To bardzo dobrze, że lekarz idzie za swoim pacjentem i w momentach trudnych jest przy nim, interesuje się, co i jak jest zrobione. Wsparcie osoby, którą pacjent zna, ma duże znaczenie – uważa prof. Mirosław Wielgoś.

Kilka dni po operacji pacjentka została wypisana do domu. 25 października na świat przyszła Karolina. Dziewczynka urodziła się w 31. tygodniu ciąży i – jak podkreślają lekarze – normalnie rusza nóżkami.

Ryc. 2. Prof. Kohl pokazuje rozszczep kręgosłupa przy użyciu aparatu USG.

Ryc. 3. Wprowadzanie trokarów do jamy macicy.

Ryc. 4. Wprowadzanie trokarów do jamy macicy.

Ryc. 5. Nacinanie nieprawidłowej tkanki w okolicy rozszczepu kręgosłupa.

Ryc. 6. Szycie graftu skórnego w okolicy ubytku skórnego kręgosłupa.

To nie przypadek

– Pomysł zrodził się w mojej głowie dosyć dawno. Zależy mi, żeby to, co robi się na świecie, robić też w Polsce. Skontaktowaliśmy się z prof. Thomasem Kohlem ze Szpitala Uniwersyteckiego w Giessen w Niemczech, który wykonał już ponad 180 takich operacji, jest więc jedną z najbardziej doświadczonych osób na świecie w tym zakresie. Współpraca polegała na tym, że dwaj asystenci Przemysław Kosiński i Robert Brawura-Biskupski-Samaha zaczęli jeździć do Gissen najpierw jako obserwatorzy, następnie zaczęli wykonywać zabiegi wspólnie z prof. Kohlem. Później dołączyli anestezjolog i instrumentariuszka – mówi prof. Wielgoś.

Szkolenie trwało ponad półtora roku, a jego koszty pokryła Fundacja Polsat od lat zajmująca się problemami dzieci z rozszczepem kręgosłupa. Fundacja sfinansowała również zakup sprzętu niezbędnego do wykonywania tego typu operacji.