Ataki na medyków będą surowo karane

Prezydent RP podpisał nowelizację kodeksów karnych i wykroczeń, która wzmacnia ochronę osób udzielających pomocy – w tym lekarzy, pielęgniarek, ratowników medycznych i innych członków zespołów medycznych. 

Przepisy, które wchodzą w życie 30 grudnia, przewidują m.in. kary od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności za naruszenie nietykalności cielesnej osób ratujących życie oraz ściganie znieważenia podczas interwencji z urzędu, a nie tylko na wniosek pokrzywdzonego. Agresywne zachowania w miejscu publicznym, także w placówkach medycznych, mają być karane wyższą grzywną lub ograniczeniem wolności.

Problem agresji

Agresja wobec personelu ochrony zdrowia stała się poważnym problemem. Prawie wszystkie zespoły ratownictwa medycznego spotkały się z agresją podczas interwencji, coraz częściej dochodziło do przemocy fizycznej wymagającej pomocy medycznej.

W badaniach dotyczących personelu pielęgniarskiego i położniczego blisko 80% badanych doświadczyło agresji w pracy, a niemal wszyscy byli tego świadkami. Przemoc powoduje nie tylko bezpośrednie obrażenia, ale także obciążenie psychiczne, poczucie braku bezpieczeństwa w miejscu pracy oraz ryzyko błędów medycznych wynikające ze stresu i lęku.

Kolejne przypadki

Rok 2025 przyniósł w polskich szpitalach i w pracy zespołów ratownictwa medycznego kilka dramatycznych incydentów. W styczniu ratownik medyczny został śmiertelnie ugodzony nożem podczas interwencji w Siedlcach, co wywołało apel o natychmiastowe działania prawne i organizacyjne. W kwietniu w Krakowie lekarz został zaatakowany nożem (ze skutkiem śmiertelnym) przez pacjenta niezadowolonego z leczenia – środowisko medyczne uczciło jego pamięć minutą ciszy i manifestacją solidarności w Warszawie. 

Również w ostatnich tygodniach dochodziło do gróźb. Między innymi w Krośnie pijany pacjent zaatakował lekarza SOR, w Radziejowie mężczyzna zdemolował placówkę i groził ratownikowi, w Krakowie zatrzymano stalkera, który wszedł do szpitala z trzema nożami w poszukiwaniu młodej lekarki.

Postulat zmian

Środowiska medyczne od dawna wskazują, że istniejące instrumenty prawne były niewystarczające – potencjalne sankcje często nie odstraszały potencjalnych sprawców, a ściganie znieważeń i przemocy zależało od prywatnych wniosków pokrzywdzonych. Nowa ustawa odpowiada na te postulaty przez m.in. ściganie z urzędu oraz surowsze konsekwencje prawne.

Dodatkowo w 2025 r. prokuratura generalna wydała wytyczne, które mają usprawnić prowadzenie postępowań w takich sprawach. Ponadto poczucie bezpieczeństwa mają wzmocnić szkolenia personelu, które organizują we współpracy z policją m.in. izby lekarskie.