Grypa przyspiesza, GIS ostrzega przed trudnym sezonem
Co czeka POZ i SOR na przełomie stycznia i lutego?
Święta Bożego Narodzenia i nadchodzący Nowy Rok przypadną w tym roku na okres wyraźnego wzrostu zachorowań na infekcje sezonowe. Podczas briefingu prasowego 22 grudnia 2025 r. Główny Inspektor Sanitarny przedstawił aktualną sytuację epidemiologiczną oraz zalecenia dla systemu ochrony zdrowia. Przekaz jest jednoznaczny: fala grypy narasta, a jej szczyt spodziewany jest w najbliższych tygodniach.
Grypa na czele
Jak podkreślono, w całej Europie obserwowana jest rosnąca aktywność wirusów atakujących układ oddechowy. - „Liczba pacjentów zgłaszających się do podstawowej opieki zdrowotnej z objawami chorób układu oddechowego wzrosła w blisko połowie krajów raportujących z naszego regionu. Podobna sytuacja dotyczy również Polski” – podaje w komunikacie GIS. Obecnie największą aktywność wykazują wirus grypy oraz SARS-CoV-2.
Szczególną uwagę epidemiologów zwraca nowy wariant wirusa grypy A (H3N2), określany jako wariant K. - „Nowy wariant wirusa grypy nie wykazuje szczególnej zjadliwości, ale ponieważ jest nowym mutantem to w populacji nie ma pamięci immunologicznej, zatem wiele osób po kontakcie zachoruje. Szczepionka przygotowana na sezon 2025/2026 jest skuteczna, wobec tego wariantu” – podkreśla Główny Inspektor Sanitarny dr Paweł Grzesiowski.
Dzieci najbardziej narażone
Z danych publikowanych od września w systemie CEZ wynika, że trend wzrostowy zachorowań na grypę jest stały. Aktualnie zapadalność sięga 80 przypadków na 100 tys. mieszkańców, przy czym w grupie dzieci do 14. roku życia osiąga nawet 360 przypadków na 100 tys. - „W kolejnych tygodniach liczba zachorowań może szybko narastać, osiągając szczyt na przełomie stycznia i lutego” – informuje GIS.
Inspektorat nie ukrywa, że oznacza to ryzyko przeciążenia POZ oraz Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych. - „Z tygodnia na tydzień liczba chorych się podwaja” – podkreślano podczas briefingu.
Szczepienia – czy warto?
Wśród rekomendacji GIS przed nadchodzącym szczytem zachorowań pozostają szczepienia. - „Obecnie można i warto jeszcze się zaszczepić. Szczepienia tegorocznym preparatem są skuteczne przeciw nowemu wariantowi grypy K. Szczepienie są dostępne i zalecane szczególnie dzieciom do 14 roku życia, kobietom w ciąży oraz osobom po 50. roku życia. Chronią przed ciężkim przebiegiem choroby i hospitalizacją, łagodzą przebieg choroby i zmniejszają ryzyko rozwoju powikłań grypy” – przypomina dr Paweł Grzesiowski.
Równolegle GIS zaleca szerokie stosowanie metod niefarmakologicznych: higienę rąk i kaszlu, maski FFP2 w placówkach medycznych i opiece długoterminowej, dystans społeczny, ograniczanie udziału osób z grup ryzyka w zgromadzeniach, a także szersze wykorzystanie pracy zdalnej.
Objawy alarmowe
Do typowych objawów grypy należą gorączka, bóle mięśniowe, osłabienie i kaszel. Szczególnej czujności wymagają jednak zaburzenia świadomości, oddychania oraz objawy ze strony układu krążenia – w takich przypadkach konieczny jest szybki kontakt z lekarzem. Przy łagodnym przebiegu infekcji możliwe jest wykonanie szybkich testów antygenowych w domu lub w POZ. Po potwierdzeniu grypy lekarz decyduje o ewentualnym włączeniu leczenia przeciwwirusowego. Chorym zalecana jest samoizolacja domowa przez 5–7 dni.
Coraz więcej przypadków RSV
Poza dominującą grypą system CEZ monitoruje również inne patogeny. Obecnie notowana jest niska, ale wzrastająca aktywność RSV oraz „malejąca, jednakże nadal utrzymująca się na średnim poziomie aktywność wirusa SARS-CoV-2”.
Państwowa Inspekcja Sanitarna zaleca placówkom ochrony zdrowia m.in. organizację wydzielonych stref przyjęć dla pacjentów z objawami infekcji, szerokie stosowanie testów, izolację kropelkowo-powietrzną, używanie masek przez pacjentów i personel, zabezpieczenie dostępności leków przeciwgrypowych oraz szczepienia personelu medycznego i pomocniczego.