prof. dr hab. n. med. Mariusz Frączek

Szanowni Państwo!

Wielokrotnie na łamach „Chirurgii po Dyplomie” pisałem o moich obawach dotyczących przyszłości polskiej chirurgii. U źródeł kryzysu leżał, w mojej opinii, zbyt niski poziom finansowania procedur chirurgicznych, często poniżej realnych kosztów ich wykonania. Im więcej leczono operacyjnie chorych, tym coraz bardziej wzrastał dług klinik i oddziałów. Nieopłacalna praca chirurgów powodowała narastającą frustrację środowiska. Trudno więc dziwić się, że prezesi spółek prawa handlowego, jakimi są w tej chwili szpitale, w większości nie inwestują w nową aparaturę, sprzęt umożliwiający podniesienie jakości wykonywanych usług. Naturalnymi konsekwencjami tego zjawiska są drastyczny spadek liczby czynnych chirurgów i wzrastająca liczba wolnych miejsc szkoleniowych przy średnim wieku chirurga na Mazowszu przekraczającym powoli 60 lat.

Wielokrotnie na różnych forach apelowałem o podniesienie wartości procedur chirurgicznych. Nie spodziewałem się, że może być inaczej. A jednak. Opublikowana w ostatnich dniach propozycja Narodowego Funduszu Zdrowia sprawia, że wykonywanie pracy chirurga stanie się jeszcze bardziej deficytowe. Brak mi słów na komentowanie tej propozycji. Myślę, że każdy z nas, chirurgów, dopisze sam komentarz.

Tym razem lek. Bartłomiej Borawski w ramach cyklu „Najnowsze badania” przygotował dla Państwa streszczenia czterech artykułów. Pierwszy z nich dotyczy torakochirurgii, niemniej przedstawiona metoda może znaleźć zastosowanie w innych dziedzinach zabiegowych. Segmentektomia płuca z wykorzystaniem dwukanałowego obrazowania fluorescencyjnego w bliskiej podczerwieni pozwala na precyzyjne zlokalizowanie zarówno guza, jak i elementów tkanki płucnej, umożliwiając anatomiczną resekcję. Drugie doniesienie dotyczy zastosowania pirydostygminy w celu skrócenia czasu trwania pozabiegowej niedrożności jelit po operacji jelita grubego. Badania przeprowadzono w randomizowanych grupach chorych w dwóch różnych szpitalach w Australii. Niezależnie od uzyskanych dobrych wyników nie przeceniałbym roli pirydostygminy jako rutynowej metody w prowadzeniu chorych pooperacyjnych. Metoda niewątpliwie wymaga dalszych badań. Kolejny omówiony artykuł stanowi podsumowanie roli laparoskopii w leczeniu powikłanego zapalenia uchyłków jelita grubego i utwierdza nas w przekonaniu, że małoinwazyjne leczenie zapalenia uchyłków jelita grubego jest w wielu przypadkach skuteczne. Streszczenie ostatniego artykułu potwierdza obserwowaną od kilku lat tendencję do unikania zbytecznego wykorzystania promieniowania jonizującego. Należy jednak brać pod uwagę, że bezpieczeństwo chorego po urazie wymaga nawet po ocenie w opisywanym algorytmie PECARN wykonania starannego badania ultrasonograficznego.

Chorzy na ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego pozostają dylematem świata chirurgicznego. Aktualnie przeważają opinie opowiadające się za postępowaniem zachowawczym i wykonaniem operacji po wygaśnięciu stanu zapalnego, oczywiście w granicach rozsądku. Narastające objawy septyczne nie pozostawiają wątpliwości co do konieczności interwencji operacyjnej. I tu powstaje problem, gdy chory ma liczne obciążenia wielonarządowe. Dr hab. n. med. Beata Jabłońska z Katedry i Kliniki Chirurgii Przewodu Pokarmowego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach przedstawia metody postępowania małoinwazyjnego mające zastosowanie w tej grupie chorych.

Techniki małoinwazyjne wkraczają praktycznie do każdej sfery działań operacyjnych, również do chirurgii proktologicznej. Każdy artykuł prof. Małgorzaty Kołodziejczak jest klasą samą w sobie. Tym razem wspólnie z dr. n. med. Piotrem Diuwe przedstawiają Państwu nie tylko metody nowoczesnych działań proktologicznych, lecz także pułapki związane z ich stosowaniem.

Moje zdanie na temat mięsaków tkanek miękkich jest proste: można pokusić się o diagnostykę, ale później należy oddać chorego w ręce specjalistów, np. zespołu prof. Piotra Rutkowskiego. Dla Państwa wiedzy ogólnej prezentujemy artykuł „Mięsaki w chirurgii onkologicznej – analiza przypadków” przygotowany przez wielospecjalistyczny zespół z Białegostoku.

Nasz niezawodny konsultant prawny dr hab. n. praw. Radosław Tymiński tym razem wspólnie z mec. Jakubem Żaczkiem w cyklu „Chirurg w sądzie” omówią, jaki wpływ na odpowiedzialność cywilną lekarza mają sprawy karna i zawodowa.

Choć trwają wakacje, to mam nadzieję, że każdy z Państwa znajdzie chwilę, aby sięgnąć po najnowsze wydanie „Chirurgii po Dyplomie”.

Życzę udanego letniego wypoczynku i przyjemnej lektury!